Instituti i Lartė Italian i Shėndetėsisė: pyetje-pėrgjigje nė lidhje me vaksinat kundėr Koronavirusit

| 22 Janar 2021 |

Instituti i Lartė Italian i Shėndetėsisė: pyetje-pėrgjigje nė lidhje me vaksinat kundėr Koronavirusit


A mund tė shkaktojė vaksina Covid?
Vaksinat qė pėrdoren aktualisht nė Itali pėrdorin teknologjinė mRNA. Vaksina shkakton imunitet duke i siguruar qelizave njerėzore ekskluzivisht udhėzime pėr tė prodhuar njė fragment tė virusit, proteinėn Spike, e cila do tė nxit prodhimin e antitrupave specifikė ndaj virusit SARS-CoV-2.
Me kėto vaksina, pėr kėtė arsye, nuk mund tė qarkullojė asnjė virus, as i gjallė dhe as i dobėsuar, dhe vetėm proteina spike nuk mund tė shkaktojė infeksion ose sėmundje.
Ēdo sėmundje COVID-19 pas vaksinimit mund tė shkaktohet vetėm nga njė infeksion natyror i virusit, i kontraktuar nė mėnyrė tė pavarur nga vaksina.

Pėr herė tė parė, do tė vihen nė  pėrdorim vaksinat 'Rna'. Ēfarė do tė thotė kjo?
Zakonisht virusi (ose bakteri) i "dobėsuar", ose njė pjesė e tij, injektohet nė vaksinim. Sistemi imunitar njeh "ndėrhyrėsin" dhe prodhon antitrupat qė do tė pėrdorė kur tė hasė atė "tė vėrtetin" Nė rastin e vaksinave tė Rna, nė vend tė kėtij, "udhėzimi" injektohet pėr tė prodhuar njė proteinė tė veēantė, e quajtur proteina "spike", e cila ėshtė ajo qė virusi pėrdor pėr t'u "bashkuar" nė qelizė. Qeliza pastaj prodhon nė vetvete proteina "tė huaja", e cila sapo njihet aktivizon prodhimin e antitrupave.

A ėshtė e rrezikshme kjo teknologji? A rrezikoj ndryshime nė ADN-nė time?
Pėrveē se nuk ka "udhėzime" pėr tė modifikuar ADN-nė, Rna e dėrguar nuk hyn asnjėherė nė bėrthamėn e qelizės, as nė pjesėn qė pėrmban gjenomin, dhe pėr kėtė arsye nuk mund ta ndryshojė atė nė asnjė mėnyrė. Pėr mė tepėr, edhe mesazhi i Rna degradohet pas disa ditėsh, pasi tė ketė kryer "detyrėn" e saj.

Ēfarė provash ka pėr sigurinė e tyre, duke pasur parasysh se ato u miratuar nė mėnyrė kaq tė shpejtė?
Testet e kėrkuara nga autoritetet dhe tė kryera mbi pacientėt pėr vaksinėn kundėr Sars-Cov-2 janė tė njėjtat si pėr tė gjitha barnat dhe vaksinat e tjera tė aprovuara mė parė. Nė Evropė ka qenė e mundur tė pėrshpejtohet procesi falė burimeve mė tė mėdha tė disponueshme dhe duke miratuar njė sistem rishikimi tė dokumentacionit tė veēantė, i cili parashikon ekzaminimin e rezultateve tė fazave tė ndryshme tė eksperimentimit qė nė momentin kur ato mbėrrijnė dhe jo nė fund tė gjitha sė bashku .

Sa kohe pasi tė kem kryer vaksinėn mund te quhem i mbrojtur?
Efikasiteti i gjetur nė studimet klinike i referohet disa ditėve pas dozės sė dytė. Mbrojtja maksimale merret pas kėsaj periudhe. Edhe pse edhe pas dozės sė parė ka tė ngjarė qė tė ketė njė farė mbrojtje nga virusi, kjo nuk ėshtė e menjėhershme pas injektimit tė vaksinės, por zhvillohet nė mėnyrė progresive tė paktėn 7-14 ditė pas injektimit. Doza e dytė e vaksinės, e kryer disa javė pas sė parės, ka pėr detyrė ta forcojė atė dhe ta bėjė atė mė tė zgjatur.

Sa zgjat mbrojtja? A mund ti rikthehem jetės normale qė kisha para pandemisė pasi tė kem bėre vaksinėn?
Vėzhgimet e kryera nė testet e deritanishme kanė treguar se mbrojtja zgjat disa muaj, ndėrsa do tė lindė nevoja tė presim pėr periudha mė tė gjata vėzhgimi pėr tė kuptuar nėse njė vaksinim do tė jetė i mjaftueshėm pėr disa vjet ose do tė duhet tė pėrsėritet. Nuk ėshtė ende e qartė, por studimet janė duke u zhvilluar nėse vaksina mbron vetėm nga sėmundja apo gjithashtu  parandalon infeksionin. Tė paktėn si fillim, edhe ata qė janė tė vaksinuar duhet tė mbajnė disa masa mbrojtėse.

Nėse jam duke ushqyer me gji, a mund tė vaksinohem kundėr Sars-CoV-2?
Nuk ka tė dhėna specifike pėr sigurinė e vaksinave COVID-19 gjatė ushqyerjes me gji, as pėr efektet e vaksinave tė mRNA nė foshnjat qė ushqehen me gji ose mbi prodhimin / sekretimin e qumėshtit tė gjirit. Nė pėrgjithėsi, pėrdorimi i vaksinės gjatė dhėnies sė gjirit duhet tė vendoset pasi tė merren parasysh pėrfitimet dhe rreziqet.
Sipas dokumentit "COVID-19: konsensusi ndėr-korporativ pėr ushqyerjen me gji dhe vaksinimin" nėnshkruar nga SIN (Shoqėria Italiane e Neonatologjisė), SIP (Shoqėria Italiane e Pediatrisė), SIMP (Shoqėria Italiane e Mjekėsisė Perinatale), SIGO (Shoqata Italiane e Gjinekologjisė) dhe Obstetrikės), AOGOI (Shoqata e Obstetėrve dhe Gjinekologėve Spitalorė Italianė), SIMIT (Shoqėria Italiane e Sėmundjeve Infektive dhe Tropikale), vaksinimi COVID-19 aktualisht mund tė thuhet se ėshtė nė pėrputhje ushqyerjen me gji.


A ėshtė e rrezikshme vaksina Sars-CoV-2 pėr njerėzit qe vuajnė nga sėmundja e celiakisė?
Nuk ka asnjė provė shkencore qė thotė qė njerėzit vuajnė nga sėmundja e celiakisė kanė njė rrezik mė tė lartė sesa popullata e pėrgjithshme e zhvillimit tė efekteve anėsore pas kryerjes sė vaksinės SARS-CoV-2. Prandaj, rekomandohet qė njerėzit me sėmundje tė celiakisė tė ndjekin indikacionet e Autoriteteve tė Shėndetit Publik drejtuar popullatės nė pėrgjithėsi, nė lidhje me vaksinimin kundėr SARS-CoV-2.



Pėr tė votuar duhet tė vendosni kredencialet tuaja nė Medikey
Nuk ėshtė interesantPak interesantInteresantShumė interesantEkstremisht interesant
Interesant ( 9 votim / mesatar 3 )
LOGIN


© LIFE SHPK   |   NIPT L41629010D