Dhimbja e shpinës dhe ergonomia

C. Guastamacchia

Të gjithë dentistët (higjienistët, asistentët) pa përjashtim janë të destinuar për dhimbje të shpinës. Duke ndryshuar sipas periudhës së fillimit, tolerueshmërisë, vazhdimësisë, ashpërsisë, terapive pak a shumë efikase, dhimbja e shpinës nuk kursen askënd. Dhimbja e shpinës fillon nga një mungesë harmonie thelbësore në punën tonë që ka të bëjë me posturën, në këmbë apo ulur. Postura jonë ka dy defekte: puna monolaterale dhe frekuenca e madhe me kusht asimetrik. Defekti i parë është, dukshëm, i paeliminueshëm, i dyti teorikisht (në mënyrë abstrakte?) i eliminueshëm, është i përbërë megjithatë nga mospajtimi pothuajse fatal i tre linjave: bitemporale, bis-akromiale dhe bi-spinoiliac.

Një mori këshillash janë dhënë për të sugjeruar dhe mësuar "posturën" më të mirë, por e vërteta e mirëfilltë është se "postura më e mirë" nuk ekziston. Ekziston (sigurisht që ekziston!) "postura më e keqe" që ka një emër dhe një mbiemër: quhet postura statike e zgjatur. E vuri re 25 vjet më parë Riessner (Riessner FE. Die Dinamiche Sitzweise. Quintessenz 12, 1979) kur sugjeroi se, ka qenë shumë e lënë pas dore dhe nga shumë ergonomë, përveç se nga ligjvënësi.

Çfarë sugjeroi Riessner? Një gjë shumë të thjeshtë: që çdo 8-10 min dentisti dhe asistentja e tij të ndërronin qoftë edhe për pak posturën. Kjo pasi problemi i vërtetë nga i cili ka origjinën dhimbja e shpinës është ai i posturës statike të zgjatur. Sot, për sa ka qenë e mundur të konstatojmë (edhe duke futur princimet tona ergonomike për aq sa vjen nga fusha të tjera) këshillat më praktike dhe operative janë si vijon:
1. ndrysho posturë, qoftë për pak, çdo 8-10 min
2. te ndryshimet përfshini dhe momentet e posturës në këmbë
3. mos e kryej punën ulur gjithmonë me të njëjtën karrige (nuk ekzistojnë karrige "perfekte"), por me të paktën tre modele gjatë ditës dhe/ose gjatë javës
4. bëni të paktën tre herë në javë seanca për ushtrime forcimi të muskulaturës abdominale me të paktën 150-200 përsëritje për seancë; një tonifikim i muskulaturës abdominale, si dhe i muskujve rektus dhe oblikë janë mbrojtja thelbësore për disqet intervertebrale dhe për të gjithë kolonën.

Natyrisht secili mund të perfeksionojë atë që u sugjerua me trajner personal apo duke studiuar libra ad hoc rreth argumentit, por thelbi i diskutimit është i gjithi në katër pikat e sipër përmendura. Këto vlejnë shumë, por shumë më shumë se një mbledhje apo karrige e re... pa posturën dinamike.
Reflektojmë: ergonomia mund të na ndihmojë vërtetë më shumë se çdo djallëzi teknologjike apo ndonjë "626" i përpunuar dhe i thjeshtuar. Akoma dhe një herë na mbetet neve që të parandalojmë: sigurisht të parandalojmë, në vend që më pas të na duhet të kurojmë me dhimbje.

Përktheu: Erjola Taga