Paralajmërimi i FDI: të garantohet akses i barabartë në shërbimet stomatologjike për personat me disabilitet

Mbi një miliard persona, rreth 15% e popullsisë botërore, ka ndonjë formë disabiliteti; nga këto 110 - 190 milionë kanë një vështirësi funksionale. Përqindjet e disabilitetit nuk janë aspak në rënie por po rriten në nivel global, për rritjen e pritshmërive të jetës së fëmijëve me disabilitet, për plakjen e përgjithshme të popullsisë dhe për rritjen e kronicitetit.

Është kthyer përsëri në vitin 2003 dokumenti me të cilin Federata Dentare Ndërkombëtare (FDI), Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) dhe Shoqata Ndërkombëtare për Kërkimin Dentar (IADR) kanë vendosur një listë objektivash për vitin 2020 që tashmë është afër: midis këtyre objektivave, i është vënë një theks i veçantë promovimit të shëndetit dentar në grupet me më shumë sëmundje. Për personat me disabilitet kjo është veçanërisht e rëndësishme sepse janë të ekspozuar ndaj patologjive orale me shpeshtësi më të madhe në krahasim me popullsinë e përgjithshme. Shpesh bëhet fjalë për individë nevojat për terapi stomatologjike të të cilëve mbeten të pakënaqura pavarësisht se pjesa më e madhe e trajtimeve dentare për personat me disabilitet nuk kanë karakteristika kompleksiteti dhe mund të kryhen në një klinikë dentare normale.
Në deklaratën e saj të fundit të politikës (policy statement), FDI përsërit të drejtën themelore të çdo qytetari për të marrë pjesë në shërbimet e asistencës sanitare dhe mbështet që personat me disabilitet duhet të vihen në kushtet që të shprehen dhe të vlerësojnë direkt shërbimet sanitare të pranishme në territorin e tyre, derisa të jenë plotësisht të aksesueshëm dhe të përshtatshëm ndaj nevojave të tyre. Shërbimet stomatologjike, në veçanti, duhet t'i ofrohen atij që vuan nga ndonjë disabilitet me të njëjtin standart cilësie të disponueshëm për popullsinë e përgjithshme.

Në rekomandimet e saj të shumta, FDI i drejtohet palëve të interesuara, duke filluar nga politikanët, që duhet të përshtatin iniciativa në nivel kombëtar për të plotësuar nevojat e personave me disabilitet, duke u siguruar që të gjitha shërbimet e shëndetit oral të jenë të aksesueshme ndaj personave me vështirësi intelekti, vështirësi fizike, sensoriale, emotive dhe sociale. Një kapitull i rëndësishëm lidhet me formimin që duhet të prekë të gjitha figurat profesionale që operojnë në klinikat dentare dhe përsa i përket dentistëve, duhet të fillohet nga orët e mësimit, gjatë periudhës së specializimit dhe të vijohet gjatë gjithë jetës profesionale nëpërmjet një trajnimi, aq sa është e nevojshme në këtë fushë me edukim të vazhdueshëm.

Adelmo Calatroni

Përktheu: Valbona Spahia