Ekspozimi ndaj substancave të pranishme në paketimin e ushqimeve do të vinte në rrezik formimin e smaltit të fëmijëve. Këtë nxjerr në pah një kërkim francez

Ekspozimi i hershëm ndaj dy produkteve kimike shpesh të pranishëm në paketimin e ushqimeve dhe në fungicide mund të prodhojë dëme të pakthyeshme për dhëmbët e fëmijëve. Afirmimi vjen mbi bazën e rezultateve të një studimi të ri të koordinuar nga Katia Jedeon e Institutit nacional francez të shëndetit dhe kërkimit mjekësor (Inserm) i prezantuar në kongresin europian të endokrinologjisë që është zhvilluar në Monako në fund të majit.
Dy substancat cënuese janë Bisfenoli A (Bpa) dhe Vinclozolin; i pari përdoret në prodhimin e disa plastikave dhe rezinave, shumë nga të cilat shërbejnë për paketimin e ushqimeve dhe pijeve, ndërsa Binclozolin është një fungicid i aplikuar për të mbrojtur vreshtat dhe pemishtet.

Të dy janë identifikuar si interferues endokrinë dhe Jedeon ka evidentuar se studime të mëparshme i kishin lidhur me hipomineralizimin e molarëve dhe incizivëve në moshë pediatrike (Mih - Molar incisor hypermineralization) që vlerësohet se prek 18 % të fëmijëve nga 6 në 9 vjeç. Bëhet fjalë për një gjendje të moshës evolutive në të cilën defektet e smaltit verifikohen në dhëmbët e parë të përhershëm, zakonisht te molarët dhe incizivët. Në format më të rënda dhëmbët e hipomineralizuar janë shumë të ndjeshëm, veçanërisht në kontakt me ushqimet dhe pijet e ftohta, paraqesin patejdukshmëri dhe ndryshime në ngjyrë dhe janë me risk më të lartë për karies.
Në studimin e ri, kërkuesit francezë kanë drejtuar dy eksperimentime për të përftuar një kuptim më të mirë të modalitetit me të cilin interferuesit endokrinë lidhen me Mih.

Para së gjithash skuadra ka ekspozuar ndaj kafshëve të laboratorit vetëm Bpa ose bashkë me vinclozolin, për 30 ditë në dozë ekuivalente me ato mesatare ditore që do të ishin në kontakt me qeniet njerëzore. Në fund të kësaj periudhe janë marrë qeliza nga sipërfaqja e dhëmbëve të trajtuar dhe analiza e tyre ka treguar që ekspozimi ndaj dy substancave ka ndryshuar shprehinë e dy gjeneve (KLK4 dhe SLC5A8) që japin pikërisht mineralizimin e smaltit të dhëmbëve.

Hapi i dytë i kërkimit ka sjellë kultivimin e qelizave mieloblastike që depozitohen në smalt gjatë zhvillimit të dhëmbëve. Është vërejtur se këto qeliza përmbajnë hormone seksuale ndër të cilët estrogjeni dhe testosteroni që rrisin shprehinë e gjeneve që prodhojnë smaltin dhe gjëja interesante është se autorët e studimit kanë konstatuar se pikërisht testosteroni rrit shprehinë e gjeneve KLK4 dhe SLC5A8.
Meqenëse është Bpa që vinclozolin inhibon efektin e hormoneve mashkullore, kërkuesit kanë përfunduar se këto produkte mund të favorizojnë hipomineralizimin e molarëve dhe incizivëve në moshë pediatrike duke bllokuar hormonet e nevojshëm për zhvillimin e smaltit.

Adelmo Calatroni

Përktheu: Erjola Taga