Depresioni dhe pasojat e tij në shëndetin oral

Termi depresion përdoret për të treguar praninë e një gjendje shpirtërore të trishtuar, nervoze ose boshe, të një individi, shpesh të shoqëruar nga ndryshime fizike dhe fiziologjike që ndikojnë ndjeshëm në funksionimin e tij. Për shkak të pandemisë Covid-19, rastet e depresionit janë rritur në mënyrë dramatike.

Frika e infektimit dhe kriza socio-ekonomike kanë shumëfishuar shqetësimin psikologjik midis popullatës, me duke sjellë pasoja të rëndësishme edhe në shëndetin oral. Në Spanjë, në një sondazh të fundit nga "Consejo General de Dentistas", u zbulua se midis pacientëve me simptoma depresive:

• 61% e pacientëve me depresion vuajnë nga probleme dentare dhe 50% mendojnë se gëzojnë shëndet të mirë oral.
• Depresioni rrit nivelet e kortizolit në gjak dhe rrezikun e sëmundjes periodontale.
• Depresioni mund të shkaktojë shqetësim temporomandibular, me dhimbje dhe kufizim të lëvizjes.
• Efektet anësore të barnave kundër depresionit rrisin rrezikun e prishjes së dhëmbëve dhe sëmundjes periodontale.
• Pacientët në depresion rrezikojnë shumë nga zakonet e dëmshme (duhani, alkooli, banat, etj.). Të gjitha mënyrat e jetesës që ndikojnë në shëndetin oral.

Dr. Óscar Castro Reino, president i Këshillit të përgjithshëm të stomatologëve, shpjegoi se ka raste kur pacienti neglizhon shëndetin e tij dhe veçanërisht higjienën e gojës. Në disa raste, subjekti përdor një dietë joadekuate, braktis vizitat dentare periodike duke hyrë në një rreth vicioz që shpesh çon në braktisjen e plotë të trajtimeve.

"Për më tepër shumica e barnave antidepresive shkaktojnë një rënie në prodhimin e pështymës, një situatë që përkeqëson kontrollin e shëndetit oral adekuat", shpjegon Castro Reino.

Si dëshmi e korrelacionit midis depresionit dhe shëndetit oral, një studim tjetër i kryer në Angli dhe i botuar në "British Dental Journal", vlerësoi lidhjen ndër sektoriale midis simptomave depresive dhe shëndetit oral duke përdorur një shembull përfaqësues kombëtar të të rriturve anglezë të moshës së barabartë ose më të vjetër në 50 vjeç. Të dhënat, janë ende duke u mbledhur, vijnë nga Studimi Gjatësor Anglez i Plakjes ELSA, i krijuar për t'u përdorur në kuptimin e procesit të plakjes së individit.

Analizat e "Regresionit të shumëfishtë logjistik" (modelet statistikore të përdorura në studimet etiologjike dhe prognostike) u kryen për të vlerësuar lidhjen midis simptomave depresive dhe shëndetit oral të pacientit përmes: shkallës së vlerësimit të depresionit të tetë treguesve të "Qendrës për studime epidemiologjike", një vetëvlerësim të pacientit, edentulizëm dhe ndikimi i përgjithshëm i problemeve dentare në gjendjen shëndetësore të pacientit.

Mostra analitike përfshiu 3,617 individë. Përqindja e pjesëmarrësve që raportuan vetëvlerësimin shëndetin e dobët oral, me probleme pa dhëmbë dhe me të paktën një kritikë dentare të zbuluar në gjashtë muajt e fundit ishte përkatësisht 19.8%, 7.7% dhe 8.9%. Rreth një e dhjeta e pjesëmarrësve raportuan se kishin simptoma depresive (10%). Variablat socio-ekonomikë dhe të lidhur me shëndetin në përgjithësi duket se ndikojnë në shoqërimet midis simptomave depresive dhe shëndetit oral, veçanërisht edentulizmin dhe shëndetin e përgjithshëm të dhëmbëve.

Pikat kryesore të studimit theksojnë: dëshmitë ekzistuese të marrëdhënies midis simptomave depresive dhe problemeve të shëndetit oral midis popullatave të moshuara; një shoqatë e rëndësishme midis simptomave depresive dhe shëndetit oral të vetëvlerësuar, edhe pasi të merren parasysh një numër faktorësh kryesorë të mundshëm; nevoja për integrim më të mirë të shëndetit oral në kujdesin primar, si dhe nevojën për të adresuar shkaqet më të gjera socio-demografike që ndikojnë në shëndetin oral.