Lidhja midis pagjumësisë dhe sensibilizimit qendror te pacientët me çrregullime temporomandibulare

Çrregullimet e gjumit, si për shembull pagjumësia, konsiderohen si një faktor rreziku për zhvillimin e disa gjendjeve shëndetësore, si demenca, sëmundjet kardiovaskulare, obeziteti dhe dhimbjet kronike.

Afërsisht gjysma e pacientëve me dhimbje kronike vuajne nga pagjumësia e cila ndikon në rritjen e ndjeshmërisë ndaj dhimbjes dhe rezistencës ndaj trajtimit të kushteve të dhimbshme.

Çrregullimet temporomandibulare (TMD) konsiderohen shkaku kryesor i dhimbjes jo-odontogjene në regjionin orofacial dhe afërsisht gjysma e pacientëve me këtë diagnozë kanë një formë kronike, që do të thotë se dhimbja ose simptoma të tjera kanë qenë të pranishme për të paktën 3 muaj. Patofiziologjia e TMD-ve mund të përfshijë proceset e sensibilizimit periferik dhe sensibilizimit qendror (CS).

Tashmë dihet se proceset e CS-së nxitin vazhdimësinë e dhimbjes. Në mënyrë të veçantë, Shoqata Ndërkombëtare për Studimin e Dhimbjes e përcakton CS-në si një mekanizëm neurofiziologjik të karakterizuar nga rritja e reaktivitetit të neuroneve nociceptive në sistemin nervor qendror ndaj hyrjes së tyre aferente normale ose nënprag. Meqenëse regjistrimet e drejtpërdrejta elektrofiziologjike nga neuronet qendrore nuk janë të mundshme te njerëzit, për qëllime klinike, CS-ja përkufizohet si një përforcim i sinjalizimit nervor brenda sistemit nervor qendror që shkakton mbindjeshmëri ndaj dhimbjes.

Një lidhje midis çrregullimeve të gjumit dhe TMD-së është vërtetuar mirë dhe fragmentimi i gjumit (ndërprerje të shkurtra, të përsëritura në gjumë), përpjekjet e lidhura me frymëmarrjen, pagjumësinë dhe cilësinë e dobët të pushimit kanë rezultuar të jenë më të zakonshme te njerëzit me TMD sesa tek ata pa TMD.

Përveç dhimbjes, çrregullimet e gjumit duket të jenë të lidhura edhe me CS-në. Një studim i literaturës zbuloi se afërsisht 20% e pacientëve me TMD vuajnë nga pagjumësia të lidhur me reduktimin e pragut të dhimbjes brenda dhe jashtë rajonit orofacial, duke sugjeruar praninë e CS-së (Smith, 2009). Megjithatë, lidhja komplekse midis çrregullimeve të gjumit dhe CS-së ende nuk është mirë përcaktuar.

Tipologjia e kërkimit dhe modaliteti i analizës

Në një studim të publikuar në "Journal of the American Dental Association", autorët kanë hetuar lidhjen e pagjumësisë me CS-në te pacientët me TMD.

Pagjumësia u vlerësua klinikisht në 82 vullnetarë me TMD, duke lejuar shtresëzimin e kampionit bazuar në praninë e tij. Pyetësori i Central Sensitization Inventory u vetë-aplikua për të vlerësuar simptomat klinike të CS-së.

Rezultatet

Pjesëmarrësit që vuanin nga pagjumësia treguan rezultate dukshëm më të larta mesatare (SD) CS në Central Sensitization Inventory sesa ata që nuk vuanin (43,10 [12,57] kundrejt 26,59 [13,66]; P ¼ <,001 ).

Konkluzionet

Nga të dhënat e këtij studimi, të cilat duhet të konfirmohen edhe në punime të tjera të ngjashme, mund të konstatohet se pagjumësia shoqërohet me rezultate më të larta të simptomave të sensibilizimit qendror te pacientët me çrregullime temporomandibulare.

Implikimet klinike

Pagjumësia ndikon në çrregullimet temporomandibulare (TMD) si dhe në marrëdhënien e tyre me CS-në dhe, për rrjedhojë, është thelbësore të merret parasysh ky zbulim për menaxhimin klinik të TMD-së.

Për më shumë informacion:

Fernanda Grüninger Mercante, Giovana Fernandes, Guilherme Vinícius do Vale Braido, Juliana dos Santos Proença, Monica Levy Andersen, Helena Hachul, Daniela Aparecida de Godoi Gonçalves. Insomnia is associated with symptoms of central sensitization in patients with painful temporomandibular disorders. JADA 2023: https://doi.org/10.1016/j.adaj.2023.02.017.