Resorbimi i rrėnjės i induktuar nė mėnyrė ortodontike (OIRR) ėshtė njė efekt i dėmshėm qė shpesh lidhet me trajtimin ortodontik dhe pėrfshin resorbimin sipėrfaqėsor tė rrėnjės me humbje tė ēimentos.
Kjo mund tė bėhet njė gjendje e pakthyeshme kur pėrfshhet dentina, duke rezultuar nė humbjen e strukturės sė dhėmbit, shkurtimin e majės dhe anėve tė sipėrfaqes sė rrėnjės.
Etiologjia e tij ėshtė objekt polemikash, pasi disa faktorė mund tė ēojnė nė OIRR i cili konsiderohet si multifaktorial dhe mund tė lidhet me moshėn, gjenetikėn, seksin, ushqyerjen, sėmundjet sistemike, mekanikėn e aplikuar ortodontike, si nė rastet qė kėrkojnė lėvizje tė mėdha tė dhėmbėve, shtrirjen e forcave tė aplikuara dhe kohėzgjatjen e trajtimit ortodontik.
Njė OIRR i lehtė ose i moderuar shpesh ka efekte tė vogla nė funksionin, stabilitetin dhe jetėgjatėsinė e dhėmbėve.
Megjithatė, nė rastet e resorbimit tė fortė qė pėrfshin mė shumė se njė tė tretėn e gjatėsisė sė rrėnjės, trajtimi ortodontik duhet tė ndėrpritet menjėherė.
Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė pėrmbledhje sistematike tė botuar nė Journal of the American Dental Association, autorėt hetuan nėse dhėmbėt vitalė mund tė ndryshojnė nė nivelin e resorbimit tė rrėnjės sė jashtme tė shkaktuar nga trajtimi ortodontik nė krahasim me dhėmbėt e trajtuar endodontikisht.
Strategjia e kėrkimit u krye pėrmes 6 bazave tė tė dhėnave elektronike dhe pėrmes literaturės gri pėr artikujt e publikuar deri mė 29 korrik 2021.
Dy recensues vlerėsuan nė mėnyrė tė pavarur studimet potencialisht tė pranueshme sipas kritereve tė mėposhtme: studimet qė vlerėsuan pacientėt qė i nėnshtroheshin terapisė fikse ortodontike dhe krahasuan diferencėn mesatare nė milimetra tė resorbimit tė rrėnjės sė jashtme tė induktuar nė mėnyrė ortodontike nė dhėmbėt e trajtuar endodontikisht nė krahasim me dhėmbėt dhėmbėt kundėrlateralė.
Nė rishikime u pėrfshinė studimet e rastėsishme, thuajse tė rastėsishme, jo tė rastėsishme, grupore, rasti/kontrolli, ose studime ndėrseksionale pa kufizime gjuhėsore ose botimi.
Dy rishikues nxorrėn nė mėnyrė tė pavarur tė dhėna mbi karakteristikat e studimeve, metodave dhe rezultateve tė pėrfshira dhe kryen analizėn e rrezikut tė paragjykimit.
Vlerėsimet e interesit u llogaritėn duke pėrdorur meta-analizėn e efekteve tė rastėsishme. Siguria e provave u vlerėsua duke pėrdorur GRADE.
Rezultatet
Njėmbėdhjetė studime u pėrfshinė nė pėrmbledhjen sasiore. Dhėmbėt e trajtuar nė mėnyrė endodontike treguan njė nivel mė tė ulėt tė resorbimit tė rrėnjės (diferenca mesatare 0.45 mm; 95% CI, -0.69 deri -0.21 mm).
Megjithatė, niveli i sigurisė sė provave u konsiderua tė ishte shumė i ulėt.
Konkluzione
Nga tė dhėnat e kėtij rishikimi, tė cilat duhet tė konfirmohen nė punime tė tjera tė ngjashme, mund tė konkludohet se dhėmbėt e trajtuar endodontikisht mund tė kenė njė nivel mė tė ulėt tė resorbimit tė rrėnjėve tė induktuara ortodontikisht nė krahasim me dhėmbėt vitalė.
Implikimet klinike
Duhet tė theksohen kufizimet e mėposhtme tė kėtij rishikimi:
metodologjia e matjes dhe vlerėsimit qė pėrdorin radiografitė periapikale dhe radiografitė dixhitale panoramike mund tė ndryshojnė nė varėsi tė pajisjes sė pėrdorur dhe pėrvojės sė operatorit dhe mund tė mbivlerėsojnė ose nėnvlerėsojnė sasinė aktuale tė humbjes sė rrėnjės pas trajtimit ortodontik;
evidenca e rezultatit ėshtė ende e pasigurt pėr shkak tė madhėsisė sė vogėl tė kampioneve.
Pėr mė shumė informacion:
Bruna Alves Otelakoski, Flavio Magno Gonēalves, Bianca Marques de Mattos de Araujo, Bianca Simone Zeigelboim, Karinna Verķssimo Meira Taveira, Rosane Sampaio Santos, Odilon Guariza-Filho, José Stechman-Neto, Cristiano Miranda de Araujo. Comparison of orthodontic root resorption of root-filled and vital teeth: a meta-analysis. J Am Dent Assoc giugno 2022:153(6):532-41.