Zgjerimi i shpejtë maksilar: efekti në nyjet temporomandibulare

Davide Elsido

Së fundmi (Maj 2020) në The Angle Orthodontist u publikua një rishikim sistematik rreth efekteve të zgjerimit të shpejtë maksilar (Rapid Maxillary Expansion-RME) në nyjet temporomadibulare.
RME është përdorur si një procedurë klinike rutinë, me objektivin kryesor të ndarjes mekanikisht të suturës së qiellzës te pacientët e rinj me ngushtim transversal të qiellzës, zgavër të thellë të qiellzës dhe/ose kafshim të kryqëzuar posterior. Gjithashtu kjo procedurë është përdorur në rastet e grumbullimit të dhëmbëve nga rritja e perimetrit të harkadës dhe në situata të tjera ku është i nevojshëm shtimi transversal. Pas hapjes së suturës në mesin palatal, ndodhin jo vetëm ndryshime transversale por edhe vertikale dhe anteroposteriore. Rrotullimi i planit mandibular në kahun orar, që rezulton nga një pozicion posterior i mandibulës pas RME, ka qenë një nga efektet më të raportuara. Këto ndryshime mund të prekin në mënyrë të drejtëpërdrejtë ose jo të drejtpërdrejtë strukturat e tjera të kompleksit kraniofacial ku ndërlidhet maksila, duke përfshirë nyjen temporomandibulare (TMJ).

Rishikimi sistematik i tanishëm ka vlerësuar impaktin e RME në pozicionin kondilar, në diskun e nyjes, në hapësirën e nyjes dhe në marrëdhënien interartikulare te pacientët që janë në proces rritjeje me anë të CT ose MRI. Studimet e përfshira ishin ato ku individët i nënshtroheshin vetëm RME. Bazuar në këtë rishikim, u observua se RME nuk ndihmon në dëmtimin interkondilar te pacientët me kafshim të kryqëzuar posterior unilateral funksional (FUPC) ose ngushtim maksilar me kafshim të kryqëzuar bi-maksilar posterior. Asimetria interkondilare u përmirësuar në një pozicion simetrik te pacientët me FUCP. Kasimoglu et al. (2007) ka hetuar marrëdhënien ndërmjet asimetrive vertikale të kondilës mandibulare me llojet e ndryshme të okluzionit dhe dolën në përfundimin se pacientët me FUCP që janë duke u rritur mund të jenë në risk për zhvillimin e asimetrive skeletore në të ardhmen dhe korrigjimi i hershëm i kafshimit të kryqëzuar posterior mund të ndihmojë profesionistët që të parandalojnë asimetritë skeletore. Gjatë analizës së rezultateve të dy studimeve që vlerësuan diskun artikular, u nxorr përfundimi se RME nuk ishte në gjendje të ndryshonte diskun artikular edhe te pacientët që kishin pasur pre-trajtim për zhvendosjen e diskut. Nuk ka studime për efektet e RME në TMJ pas periudhës së retensionit.

Të gjitha studimet kanë vlerësuar efektet e menjëhershme, me një vlerësim post-trajtim që është kryer pak pas periudhës aktive ose në periudhën e retensionit (12 deri në 24 javë pas aktivizimit). Si përfundim, në përputhje me këtë rishikim RME-ja te pacientët në rritje është e aftë që për një kohë të shkurtër të modifikojë marrëdhënien fosë-kondil, duke mos modifikuar pozicionin ose formën e diskut artikular, por duke qenë në gjendje që të ruajë apo të përmirësojë marrëdhënien e simetrisë interkondilare.

Për më shumë informacione: Effects of rapid maxillary expansion on temporomandibular joints: A systematic review

Përktheu: Valbona Spahia