Miratimi i zgjedhjes së mjekut për selektimin e telave në modelet virtuale dhe konvencionale

Nga Davide Elsido

Në ortodonci, forma e harkadës konsiderohet e rëndësishme sidomos për stabilitetin, okluzionin dhe estetikën. Harkada priret që të kthehet drejt formës së pretrajtimit edhe pas trajtimit.

Harkada e pacientit para trajtimit duket se është udhëzuesi më i mirë për stabilitetin në të ardhmen. Forma e saj është shprehja e vetme e zhvillimit individual dhe ndoshta askush nuk do të jetë kurrë në gjendje që të shpjegojë ndryshimet e vogla por të rëndësishme në formën e harkadës së individëve. Së fundmi, ka një përdorim të gjerë të harqeve të preformuara me forma të ndryshme në praktikën ortodontike.

Prandaj, është e detyrueshme që të seleksionojmë format më të përshtatshme të harkut në bazë të harkadës që ka pacienti para trajtimit, etnisë dhe llojit të malokluzionit. Kjo është më e rëndësishme gjatë përdorimit të harqeve në nikel titan (NiTi), duke qenë se këto fije nuk janë lehtësisht të personalizueshme dhe mund të kontribuojnë në zhvillimin e formës së harkadës gjatë fazave të para të trajtimit. Ka shumë metoda që janë propozuar për të seleksionuar harkun me formën e përshtatshme por këto metoda janë polemike.

Format e harkut janë klasifikuar fillimisht si katrore, ovoidale dhe të holla nga Chuck në vitin 1932. Një qasje e tillë me tre harqe lejon një identifikim më të madh në krahasim me atë të një harku të vetëm, veçanërisht në fazat e para të trajtimit. Vlerësimet më parë ishin me natyrë subjektive, të bazuara në pjesën më të madhe në opinione personale dhe mbi observimin klinik. Së fundmi forma e harkut është përshkruar me një shumëllojshmëri ekuacionesh matematikore, si polinome ortogonalë, parabola, elipse dhe kurba katernare.

Në një situatë klinike, ortodontistët duhet të seleksionojnë harkun më të përshtatshëm për formën e harkadës së pacientit dhe të planit të trajtimit për të drejtuar dhe niveluar dhëmbët. Ky kalim ndonjëherë anashkalohet sepse ortodontisti duhet të supozojë që harqet e lehta në NiTi nuk ndryshojnë gjerësinë e harkadës.

Ruajtja e formës së harkadës influencon edhe në stabilitetin e rezultateve të trajtimit. Gjerësia interkanine e secilit pacient është përcaktuar nga ekuilibri muskular dhe çdo zgjerim i pavullnetshëm në këtë regjion mund të shkaktojë paqëndrueshmëri. Është seleksionuar një formë e saktë e harkut, prandaj zgjerimi interkanin dhe intermolar nuk ka ndryshuar gjatë trajtimit dhe nuk është verifikuar ndonjë lëvizje para-mbrapa, edhe duke përdorur një hark NiTi. Seleksionimi i harkut është kryer në modele virtualë (Insignia Approver, Ormco).

Një sondazh i McNamara et al. ka zbuluar një ndryshim të rëndësishëm në metodat e seleksionimit të harqeve ndërmjet ortodontistëve. Pjesa më e madhe e ortodontistëve ka zgjidhur harqet në mënyrë subjektive duke vlerësuar në mënyrë vizuale përshtatjen e tyre me aksin facial ose me sipërfaqen faciale të dhëmbëve, me kufijtë incizalë dhe me majat e kuspideve ose me pjesën faciale të kontakteve proksimale.

Pra McNamara et al. ka zgjidhur çështjen rreth mundësisë për të përdorur modele dixhitale për një përzgjedhje të kujdesshme të harkut nga momenti që softueri informatik mund të jetë anashkaluar nga sistemi i mbështetjes vendimtare për të rritur përputhjen e rezultateve nga trajtimi.

Tipologjia e kërkimit dhe modaliteti i analizës
Në numrin e qershorit 2019 të revistës The Angle Orthodontist është publikuar një artikull që lidhet me marrëveshjen për zgjedhjen e telit nga ana e mjekut për modelet konvencionale dhe virtuale.

Në këtë artikull është përdorur një program softuer tridimensional (3D) (OrthoAid) në modelet dentare prej 100 pacientësh për të krahasuar zgjedhjen e harkut në modele që janë realizuar më parë me dy trajtime nga tre ortodontistë. Softueri i përdorur në këtë studim ishte një softuer analizash 3D, që kryen funksione dhe matje të ndryshme.

Autorët kanë zbuluar se përdorimi i softuer 3D për përzgjedhjen e harkut te pacientët ofronte përshtatje dhe besueshmëri më të mirë ndërmjet ekzaminuesve.

Edhe me një metodë objektive, pra përzgjidhja e harkut mbi një imazh virtual të modelit, ortodontistët janë në gjendje që të zgjedhin një hark më të përshtatshëm për formën e harkadës në vend të modeleve vizive të shkumësit.

Për më tepër:
Haddadpour S, Motamedian SR, Behnaz M, Asefi S, Akbarzadeh Bagheban A, Hossein Abdi A, Nouri M. Agreement of the clinician's choice of archwire selection on conventional and virtual models. The Angle Orthodontist July 2019;89(4):597-604.

Përktheu: Valbona Spahia