Sedacioni i ndërgjegjshëm enteral në kirurgjinë orale. Chloro Dimetyl Diazepam (CDDZ) dhe Chloriazepoxide në krahasim

P. Stefani, M. Bordin,  I. Boscolo, G. Manani

Hyrje: Sedacioni i ndërgjegjshëm enteral pre-operativ në stomatologji është një praktikë e dobishme kur përdoret në mënyrën e duhur. Ai redukton ose eliminon ankthin dhe përgjigjet ndaj stresit te pacienti stomatologjik dhe lehtëson kryerjen e operacioneve më pas, mes të cilave kanulimi i venës ose kryerja e një anestezie lokale në zgavrën e gojës. Në këtë studim  kemi dashur të vlerësojmë efektet anksliotike të dy benzodiazepinave duke qenë se i njihet këtyre barnave aftësia për të reduktuar aktivitetin e aksit hipotalamus - hipofizë - gjëndra mbiveshkore dhe sekretimin e epinefrinës duke reduktuar ose eliminuar përgjigjet kardiovaskulare të pacientit dhe ndryshimi i efekteve te rruazat e bardha të gjakut të shkaktuara nga stresi. Janë përdorur dy benzodiazepina anksiolitike, CDDZ (ose delorazepam) (EN®) dhe chloriazepoxide klorhidrat (Librium®), të disponueshëm në treg.

Materiale dhe metoda: Kërkimi është kryer te 40 pacientë që i janë nënshtruar ndërhyrjeve në kirurgjinë orale në klinikë të ndarë në mënyrë të rastësishme në dy grupe me nga 20 pacientë secili, duke i dhënë privilegj ndërhyrjeve për heqjen e molarit të tretë ose ndërhyrjeve për një ose dy implante. Të gjithë pacientët i janë nënshtruar vlerësimit fizik, klinik, psikologjik dhe për rrezikun e ndërhyrjes. Me rastin e vizitës pre -operative çdo pacient është dërguar për të referuar përpara ndërhyrjes intensitetin e ankthit ose frikës të matur sipas shkallës analogjike në vijim: pa ankth - 1 pikë; pak në ankth - 2 pikë; diskrete - 3 pikë; e lartë - 4 pikë; shumë në ankth - 5 pikë; ankth i eliminuar - 6 pikë. Intensiteti i dhimbjes së perceptuar është vlerësuar në fund të ndërhyrjes sipas shkallës së mëposhtme analogjike: pa dhimbje - 1 pikë; pak - 2 pikë; mjaftueshëm - 3 pikë; i lartë - 4 pikë; shumë i lartë - 5 pikë. Pas konsensusit të informuar, grupi i parë (grupi I) është trajtuar me chloriazepoxide kapsula me 10 mg x 3 (30mg) dhe grupi i dytë (grupi II) me CDDZ me pika prej 1 mg (ml 1 = 1 mg), marrje per os rreth 30 minuta përpara ndërhyrjes. Karakteristikat antropologjike, lloji dhe zgjatja e ndërhyrjes janë ilustruar në tabelën 1. Anestezia lokale u krye me bllokimin e nervit alveolar inferior, të muskulit buccinator dhe infiltrimi retromolar me artikainë 4% + epinefrinë 1:200:000 te ndërhyrjet për heqjen e molarit të tretë në nofullën e poshtme dhe me anestezi lokale me artikainë 4% + epinefrinë 1:000:000 në ndërhyrjet e tjera. Vlerësimet statistikore janë shprehur, kur ka qenë e nevojshme, si mesatare ± DS. Diferenca midis grupeve është vlerësuar nëpërmjet analizës së variancës dhe nevojës korrekte nëpërmjet ÷2  sipas Yates. Është zgjedhur niveli i probabilitetit p<0,05.

Tab. 1: Karakteristikat antropologjike dhe lloji i ndërhyrjes te të dyja grupet e pacientëve: Mesatarja±DS.

Rezultate: Asnjë ndryshim nuk është vënë re midis karakteristikave antropologjike, fizike, të llojit, të kohëzgjatjes së ndërhyrjes dhe të intensitetit të dhimbjes te të dyja grupet (tab. 1). Niveli i ankthit dhe frika pre-operative është rezultat mesatar i përfshirë në të dy grupet midis nivelit diskret dhe të lartë. (tab. 2).
Te pacientët e trajtuar me chloriazepoxide lehtësimi i ankthit dhe frikës gjatë operacionit ka qenë midis nivelit mjaftueshëm dhe shumë i lartë. Te pacientët e trajtuar me CDDZ lehtësimi i ankthit dhe frikës gjatë operacionit ka qenë midis niveleve i lartë dhe shumë i lartë. Ndryshimi midis grupeve ka rezultuar mjaft i lartë (tab.2)

Diskutime: Studimi kishte për qëllim verifikimin nëse dozat e vendosura të chloriazepoxide dhe të CDDZ mund të shkaktonin efekte anksiolitike të ngjashme edhe pse paraqesin karakteristika farmakokinetike të ndryshme. Pas  chloriazepoxide nën formën e kapsulave, fillimi i efektit (20-30 min), shfaqja e pikut (60-120 min) dhe eliminimi (5-30 orë) janë shumë të ndryshme në krahasim me CDDZ. Ndërsa pikat e CDDZ e fillojnë efektin pas 4 - 6 minutave, kanë një pik përqendrimi 45 - 50 minuta dhe një eliminim më të ngadaltë (80 - 120 orë). Në studimin tonë dozat e përdorura të chlordiazepoxide i korrespondojnë dozave maksimale të treguara në rastin e ankthit të lehtë (1,0 mg per os). Rezultatet tona kanë treguar se për intensitetin e ankthit dhe frikës pre-operative, dozat e CDDZ të përdorura kanë rezultuar më të mira se ato të chloriazepoxide.
Efekti anksiolitik i marrë me CDDZ per os identifikon objektivat e teknikës së "sedacionit të ndërgjegjshëm enteral". Kjo teknikë ka qëllimin kryesor të sigurojë nivele të larta të qetësisë pak minuta pas mikëpritjes në sallë. Në fakt, pacienti shfaq pothuajse në mënyrë të pavetëdijshme pas disa minutash një relaksim të muskujve, qetësi mendore psikike dhe emocionale dhe pak përgjumje në mënyrë që ndikimi i takimit dhe operacionet pasuese që tolerohen lehtësisht. Kohëzgjatja e efekteve anksiolitike, për shkak të kohëzgjatjes më të madhe të eliminimit të ilaçit, vazhdojnë gjatë dhe pas ndërhyrjes duke lejuar që pacienti të përballojë me qetësi më të madhe shqetësimet e periudhës post - operative. Chloriazepoxide, në të kundërt, qëndron në organizëm për kohë shumë më të shkurtra në krahasim me CDDZ pa siguruar në të gjitha rastet nivelet që zgjasin të anxiolysis post-operative, duke mos u mbajtur nga disa si ilaçi i zgjedhur për trajtimin e ankthit.
Sedacioni i ndërgjegjshëm enteral me CDDZ është metoda më e dobishme edhe me doza të vogla anksiolitiku. Duke përdorur doza të dyfishta të (2 ml pika - 2 mg) CDDZ efekti do të rezultonte edhe më efikas në veçanti te pacientët fobik ose që preken nga kriza paniku. Kur CDDZ përdoret përpara teknikave të sedacionit të ndërgjegjshëm me thithje ose endovenoz, ai paraqet një integrim të detyrueshëm për të parandaluar efektet nga stresi peri-operativ.

Bibliografia
1) Lu DP, Lu WI. Practical oral sedation in dentistry, part I: pre-sedation considerations and preparation. Compend Contin Educ Dent 2006;27:453-461.
2) Giordano R, Grottol S, Brossa B, Pellegrino M, Nestifends S, Lanfranco F, Glanotti L, Ghigo E, Avert E. Alprazolam reduces the neuroendocrine response to insulin-induced hypoglycemia in human. Clin Endocrinol 2003;59:314-320.
3) Suresch PS, Kouer BC, Effect of acute and chronic stress on leucocyte count modulation by chlordiazepoxide: Immunopharmacol Immunotoxicol 2012;34:586-589.
4) Greenblatt DJ, Shoder RI, Franke K, Hamatz SS. Pharmacokinetics of chlordiazepoxide and metabolites following single and multiple doses. Int J Clin Pharmacol 1978;18:486-493.
5) Baskin ST, Estale A. Is chlordiazepoxide the rationale choice among benzodiazepine? Pharmacotherapy 1982;2:110-119.
6) Bareggi R, Leva S, Truci G, Zecca L, Pirola R, Smirne S. Pharmacokinetics and bioavailability of intravenous and oral chlordemethyldiazepam in humans. Eur J Clin Pharmacol 1988;34:109-112

Përktheu: Valbona Spahia

Për të votuar duhet të vendosni kredencialet tuaja në Medikey

Interesant ( 98 votim / mesatar 3 )