Perforimet endodontike të trajtuara me MTA. Një studim italian vlerëson prognozën

Perforimet e kanalit të rrënjës prekin rreth 2-12% të dhëmbëve të trajtuar endodontikisht dhe janë ende ndër komplikimet më të zakonshme të vërejtura në endodoncinë moderne dhe kryesisht derivojnë nga ngjarje jatrogjene.

Perforimi është një thyerje në indet e forta të dhëmbit që shkakton inflamacion dhe humbje të ngjitjes në indet mbështetëse, pavarësisht nga shkaku. Nëse nuk trajtohen, perforimet shkaktojnë humbjen e integritetit të rrënjës dhe indeve periodontale pranë tyre, duke rrezikuar kështu edhe prognozën e tyre.

Agregati i trioksidit mineral (MTA) ishte materiali i parë që siguroi shërimin e parashikueshëm të perforimeve të rrënjëve. Materialet e përdorura më parë kishin një prognozë të dobët, veçanërisht për perforime relativisht të mëdha, kryesisht për shkak të biokompatibilitetit të dobët ose kapacitetit të pamjaftueshëm izolues të materialit.

MTA, nga ana tjetër, ka treguar biokompatibilitet të shkëlqyer dhe kapacitet mbyllës me veti bioaktive. Përdorimi i tij për riparimin e perforimit është vlerësuar nga disa studime laboratorike te kafshët dhe nga disa kërkime klinike; megjithatë, vetëm disa studime kanë dhënë të dhëna mbi prognozën afatgjatë të MTA-së të përdorur për riparimin e perforimeve.

Tipologjia e kërkimit dhe modaliteti i analizës

Në një studim italian, që do të publikohet së shpejti në Journal of Endodontics, autorët kanë përcaktuar rezultatin për dhëmbët me perforime rrënjore të trajtuara me MTA ortograde pas një ndjekjeje 14-vjeçare dhe identifikuan faktorët e mundshëm prognostikë.

Në studim, cili u i krye ndërmjet viteve 1999-2009, u regjistruan pacientë me një perforim të vetëm të dhëmbit të trajtuar me MTA. Informacioni para operacionit, intraoperativ dhe postoperativ u vlerësua dhe rezultatet u ndanë si të shëruara ose të pashëruara.

Pacientët u ndoqën çdo vit deri në vitin 2018, rreth 17 vjet pas trajtimit, me ndjekje deri në 14 vjet. Rezultatet klinike dhe radiografike u vlerësuan duke përdorur protokolle të standardizuara të ndjekjes.

Rezultatet

Nga 124 pacientët e regjistruar (mosha mesatare 36.5 vjeç, 53.2% meshkuj), 115 u shëruan në kontrollin vjetor të parë (n = 110, 89%) ose të dytë (n = 5.4%) pas trajtimit, ndërsa 9 lezione nuk u shëruan.
Karakteristikat që lidhen dukshëm me mos-shërimin ishin gjinia, probimi pozitiv, madhësia dhe vendi i perforimit.

Perforimet paraqitën komplikime në 48 dhëmbë gjatë ndjekjes me probabilitet të vlerësuar të rikthimit në 5, 10 dhe 14 vjet prej 6% (95% CI, 2-10%), 30% (95% CI, 20-38%) dhe 62% (95% CI, 46-73%), respektivisht.

Studimi pozitiv kishte vlerën më të lartë në lidhje me rrezikun e përmbysjes (HR = 3.3, p ≤0.001) dhe perforimet > 3 mm kishin më shumë gjasa të dështonin (HR = 4.1, p <0.001).

Konkluzionet

Nga të dhënat e këtij studimi, të cilat duhen konfirmuar edhe në punime të tjera të ngjashme, mund të konkludohet se problemet e përsëritura të perforimit të kanalit të rrënjës të trajtuara me MTA të shëruar rriten me kalimin e kohës.

Nëse probabiliteti i ndryshimit është i ulët në ndjekjen 5-vjeçare (6%), ai rritet në 62% pas 14 vjetësh.

Implikimet klinike

Të dhënat nga ky studim nxjerrin në pah nevojën për të hetuar dhe përmirësuar sjelljen e materialit të përdorur për të riparuar perforacionet jatrogjene në afat të gjatë (veçanërisht në kushte acidike të mikromjedisit dhe kolonizimit mikrobik) për të rritur jetëgjatësinë e trajtimeve të shpimit.

Për më shumë informacion:

Gorni FG, Ionescu AC, Ambrogi F, Brambilla E, Gagliani M. Prognostic factors and primary healing on root perforation repaired with MTA: a 14-year longitudinal study. J Endodont, article in press, https://doi.org/10.1016/j.joen.2022.06.005.