Ndikimi i plakjes dhe humbjes së dhëmbëve në funksionin ndijor të mukozës alveolare

Nga Lara Figini

Duke pasur parasysh që shkalla e plakjes po rritet gjithnjë e më shumë, është e rëndësishme që stomatologët të ruajnë funksionin oral të të moshuarve, veçanërisht të bartësve të protezave të lëvizshme, në gjendje të shëndetshme me përtypje dhe gëlltitje korrekte dhe komode, të gjithë faktorët që aktualisht konsiderohen të rëndësishëm për një cilësi të mirë jete (QoL).

Një ankesë e shpeshtë e raportuar nga përdoruesit e protezave të lëvizshme është dhimbja alveolare e mukozës. Perceptimi ndijor i mukozës alveolare, veçanërisht te pacientët e moshuar edentulë, mbetet një temë e kuptuar keq dhe protezistët ende nuk kanë metoda të standardizuara të vlerësimit për të analizuar funksionin ndijor të mukozës alveolare.

Metoda të tilla do të ishin të dobishme për vlerësimin e funksionit ndijor të një pacienti edentul përpara fabrikimit të protezës, për të kuptuar ndjeshmërinë mekanike të mukozës alveolare të pacientit.
Kohët e fundit, për të kuptuar shpërndarjen e dhimbjes në një zonë specifike si muskul, është aplikuar analiza e entropisë e cila lejon të kuptuarit e funksionit ndijor të gjendjes së dhimbshme në rajonin orofacial si në çrregullimet temporomandibulare (TMD) në një mënyrë më të thjeshtë se metodat e tjera të vlerësimit.

Rezultatet e entropisë përshkruajnë diversitetin e vlerave në një zonë specifike në një mënyrë të standardizuar dhe për këtë arsye mund të krahasohen drejtpërdrejt me vlerat e referencës.

Tipologjia e kërkimit dhe modaliteti i analizës

Në një studim klinik, të botuar në botimin e prillit të Journal of Oral Rehabilitation, autorët hetuan efektin e plakjes dhe humbjes së dhëmbëve në funksionin ndijor të mukozës alveolare për një kuptim të thellë të karakteristikave të perceptimit të dhimbjes tek pacientët edentulë.

Ne studim morën pjesë 18 pacientë edentulë (DE), 18 pacientë jo edentulë të së njëjtës moshë (EC) dhe 18 më të rinj jo edentulë (YC). Pragu i zbulimit të prekjes (TDT) dhe pragu i dhimbjes (PT) u testuan duke përdorur filamente von Frey (0.125-512 mN), një lloj eksteziometri i shpikur në 1896 nga Maximilian von Frey, për të testuar ndjeshmërinë prekëse dhe ku monofilamentet duhet të shtypen kundër lëkurës ose mukozës me forcë të mjaftueshme për të shkaktuar përkulje.

Ndjeshmëria mekanike ndaj dhimbjes (MPS), pas një aplikimi prej 2 sekondash për 1 kg palpim, u vlerësua me një shkallë të vlerësimit numerik (NRS) 0-50-100 (ku 0: pa dhimbje, 50: dhimbje e lehtë dhe 100: dhimbje më e keqe e imagjinueshme). Rezultatet TDT, PT dhe NRS në MPS u vlerësuan gjithashtu sipas entropisë.

Rezultatet

Si në maksilë ashtu edhe në mandibul, grupi i të moshuarve jo edentulë tregoi një prag dukshëm më të lartë të zbulimit të prekjes TDT dhe një prag dhimbjeje PT në krahasim me grupin YC me jo edentul, ndërsa grupi edentul DE treguan TDT dhe PT dukshëm më të ulëta se ato të marra në pacientët e moshuar jo edentulë EC.

Vlerat në shkallën e vlerësimit numerik NRS për ndjeshmërinë e dhimbjes mekanike të MPS te pacientët edentulë ishin dukshëm më të larta se ato të marra te pacientët e moshuar jo edentulë. Rezultatet e entropisë për të gjithë parametrat e rezultatit nuk treguan dallime domethënëse midis grupeve të ndryshme.

Konkluzionet

Nga të dhënat e këtij studimi, të cilat duhen konfirmuar edhe në punime të tjera të ngjashme, mund të konkludohet se si plakja dhe humbja e dhëmbëve mund të ndryshojnë perceptimin e prekjes dhe dhimbjes në nivelin e mukozës orale.

Implikimet klinike

Të dhënat nga ky studim sugjerojnë se mund të jetë e dobishme të vlerësohet klinikisht funksioni ndijor i mukozës alveolare te pacientët edentulë përpara fabrikimit të protezave veçanërisht të lëvizshme ose të mbështetura nga mukoza.

Rezultatet sugjerojnë gjithashtu se ndjesia mekanike zvogëlohet si funksion i plakjes, dhe kjo përputhet me një humbje të inervimit somato-sensore në mukozën e gojës. Megjithatë, në plakjen e individëve edentulë me proteza të lëvizshme ky efekt përmbyset ndjeshëm.

Kjo sugjeron që stimulimi i vazhdueshëm mekanik i mukozës alveolare nga një protezë është një modulator i fortë i sinjalizimit mekanik të dhimbjes dhe është ndoshta një shkak kryesor i dhimbjes që përjetojnë shumë përdorues të protezave të lëvizshme.

Për më shumë informacion:

Lei Zhang, Akiko Shimada, Takayuki Kusunoki, Taro Inoue, Akiyo Kawamoto, Kazuya Takahashi. Effect of ageing and tooth loss on sensory function of alveolar mucosa. J Oral Rehabil aprile 2022;49:391-7.