Infeksioni i vazhdueshėm pas trajtimit tė kanalit rrėnjė mund tė ndikojė nė shėrimin e lezioneve periapikale tė vėrė nė dukje nevojėn pėr rigjenerim ortograd ose ndėrhyrje kirurgjikale.
Bakteret janė shkaku kryesor i formimit dhe qėndrueshmėrisė sė lezioneve periapikale dhe njė hetim mikrobiologjik mund tė jetė i dobishėm pėr tė kuptuar mė mirė arsyen e dėshtimit tė trajtimit tė kanalit rrėnjė.
Patogjeniciteti bakterial lidhet me virulencėn, dhe sasia e lipopolisaharideve (LPS) dhe acidit lipoteik (LTA) tregojnė virulencėn dhe resorbimin e kockave periapikale.
Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė studim kryq sektorial, tė botuar nė "International Endodontic Journal" nė maj 2021, autorėt hetuan profilin mikrobik dhe vlerėsuan nivelet e endotoksinave (LPS) dhe acidit lipoteik (LTA) tė pranishėm nė lezionet periapikale tė shoqėruara me dhėmbė tė cilėt iu nėnshtruan terapisė sė kanalit rrėnjė krahasuar me ata qė iu nėnshtruan rigjenerimit tė rrėnjės.
Nė kėtė studim, u pėrfshinė 19 pacientė me lezione periapikale tė cilėt iu nėnshtruan trajtimit primar tė kanalit rrėnjė dhe 13 pacientė tė cilėt iu nėnshtruan trajtimit tė kanalit rrėnjė. U mblodhėn tė dhėna klinike dhe radiografike.
Reaksioni zinxhir i polimerazės sė ngulitur u pėrdor pėr tė zbuluar 17 specie bakteriale. Nivelet e LPS dhe LTA u pėrcaktuan nga testi Limulus Amebocyte Lysate dhe analizat e enzimės imunosorbente.
Pėr tė krahasuar tė dhėnat e LPS dhe LTA me karakteristikat klinike dhe radiografike u aplikua t-testi i studentit ose testi Wilcoxon-Mann-Whitney. Shoqerimet midis karakteristikave klinike, radiografike dhe specieve bakteriale u analizuan duke pėrdorur testin Fisher. U miratua njė nivel rėndėsie prej 5%.
Rezultate
ADN bakteriale, LPS dhe LTA u zbuluan nė tė gjitha mostrat. Parvimonas micra u gjet se ishte specia mė e zakonshme e gjetur nė tė gjitha grupet, e ndjekur nga Enterococcus faecalis, Fusobacterium nucleatum dhe Porphyromonas endodontalis.
Lloji i trajtimit endodontik, qoftė trajtimi primar i kanalit rrėnjėsor ose ri-trajtimi, nuk shoqėrohej me praninė e ndonjė specie bakteriale nė lezionet periapikale.
Nivelet e LPS dhe LTA nė lezionet periapikale tė dhėmbėve qė i nėnshtrohen terapisė primare endodontike nuk ishin shumė tė ndryshme nga ato tė dhėmbėve qė iu nėnshtruan ri-trajtimit. Shoqėrimet u gjetėn midis niveleve tė LPS dhe LTA me shenja dhe simptoma klinike. Asnjė lidhje nuk u gjet midis baktereve specifike dhe veēorive klinike.
Konkluzione
Nga tė dhėnat e kėtij studimi, tė cilat duhet tė konfirmohen nė studime tė tjera tė ngjashme, mund tė konkludohet se nė lezione periapikale tė dhėmbėve qė i nėnshtrohen trajtimit primar tė kanalit rrėnjė dhe rikrijimit ka njė pėrbėrje tė ngjashme polimikrobike. Nivelet e LPS dhe LTA nė dėmtimet periapikale tė dhėmbėve pas trajtimit primar tė kanalit rrėnjė dhe pas ri-trajtimit janė tė ngjashme dhe tė dy shoqėrohen me tė njėjtat simptoma.
Implikime klinike
Rezultatet konfirmuan se lezionet periapikale kanė njė pėrbėrje polimikrobike dhe se nivelet e virulencės janė tė ngjashme nė lezionet periapikale tė dhėmbėve qė i nėnshtrohen terapisė primare tė kanalit rrėnjėsor dhe tė dhėmbėve tė tėrhequr.
Pėr tė mbėshtetur mė tej pėrfundimet e kėtij studimi nevojiten studimet tė tjera me njė numėr mė tė madh tė rastesh.
Pėr mė shumė informacion:
Bronzato JD, Davidian MES, de Castro M, de-Jesus-Soares A, Ferraz CCR, Almeida JFA, Marciano MA, Gomes BPFA. Bacteria and virulence factors in periapical lesions associated with teeth following primary and secondary root canal treatment. Int Endod J 2021;54:660-71.