Faktorët që lidhen me përdorimin apo mos përdorimin e protezave të lëvizshme

Në një studim transversal, të publikuar në Journal of Oral Rehabilitation në gusht 2020, autorët kanë kërkuar që të identifikojnë faktorët që lidhen me përdorimin e protezave të lëvizshme tek individët e moshuar japonezë që janë të pavarur

Nga Lara Figini

Lidhja ndërmjet shëndetit oral dhe shëndetit sistemik është tashmë e konsoliduar. Shumë studime në literaturë kanë evidentuar që humbja e elementeve të shumtë dentarë pa rehabilitimin protetik çon pas një kohe të gjatë në humbjen e masës muskulore trupore, në brishtësi më të madhe kockore dhe vdekshmëri më të lartë.
Përdorimi edhe i protezave të lëvizshme për rekuperimin e humbjes së dhëmbëve ka efekte të mira nga disa këndvështrime. Tashmë prej 20 vitesh është vënë re që përdoruesit e protezave me <16 dhëmbë kanë një raport dietetik shumë të ngjashëm me atë të personave me denticion të përshtatshëm (≥16 dhëmbë) dhe sigurisht më të mirë se ai i atyre që nuk përdorin proteza me <16 dhëmbë. Është vlerësuar që risku i vdekshmërisë së personave pjesërisht ose plotësisht edentulë që nuk mbajnë protezë është 1,52 herë më i lartë se risku i personave që mbajnë protezë. Pra është e rëndësishme që dentistët të arrijnë të identifikojnë personat që nuk mbajnë proteza dhe shkaqet që lidhen me to dhe të mundohen t'i bindin që t'i përdorin për të ruajtur shëndetin e tyre oral por edhe atë të përgjithshëm.

Tipologjia e kërkimit dhe modaliteti i analizës
Në një studim transversal, të publikuar në Journal of Oral Rehabilitation në gusht 2020, autorët kanë kërkuar që të identifikojnë faktorët që lidhen me përdorimin e protezës së lëvizshme te personat e moshuar japonezë që janë të pavarur.
Autorët kanë studiuar gjendjen orale, demografinë, stilin e jetesës, zakonet që kanë për kontrollet stomatologjike, nivelin e aftësisë funksionale (të vlerësuar duke përdorur indeksin e kompetencës së Tokyo Metropolitan Institute of Gerontology, indeksi TMIG), të moshuarve të pavarur me moshë nga 65 deri në 74 vjeç. Pjesëmarrësit janë ndarë në katër grupe në bazë të gjinisë dhe kushteve okluzive posteriore (POP).
Janë kryer analiza të regresionit logjistik të përshtatshme multivariate për secilin grup, me përdorimin e protezës ose me mos përdorimin e saj si variabël vartëse dhe elementet e tjerë si variabla të pavarura.

Rezultate
Mbajtja apo jo e protezës së lëvizshme te pacientët e moshuar ka rezultuar në mënyrë të konsiderueshme e lidhur me zakonet për të ndjekur vizita stomatologjike të rregullta në të gjitha grupet.
Analizat pasuese, që përjashtonin zakonin për t'ju nënshtruar kontrolleve të rregullta stomatologjike, kanë demonstruar që përdorimi ose mos përdorimi i protezave të lëvizshme që lidhej në mënyrë të konsiderueshme me sfondin edukativ tek individët e gjinisë femërore me POP të reduktuar, me llojin e familjes që i përkisnin pjesëmarrësit meshkuj me POP të humbur dhe me indeksin TMIG (roli social) te pjesëmarrëset femra me POP të humbur.

Konkluzione
Nga të dhënat e nxjerra nga ky studim, që duhet të konfirmohen me punime të tjera analoge, mund të dalim në konkluzionin se përdorimi i protezës së lëvizshme lidhet me zakonet nga ana e pacientëve që t'i nënshtrohen rregullisht kontrolleve dentare. Për më tepër, faktorët që lidhen me përdorimin ose mos përdorimin e protezave të lëvizshme janë kushtet okluzive posteriore (POP) të reduktuara dhe kushtet okluzive posteriore të humbura qoftë te meshkujt qoftë te femrat.

Implikime klinike
Të tilla rezultate sugjerojnë që stomatologët duhet t'i shpjegojnë pacientëve të tyre arsyet dhe rëndësinë e përdorimit të protezave të lëvizshme, në mënyrë të detajuar, për të parandaluar fillimin e patologjive që lidhen me një raport të pamjaftueshëm dietetik dhe nevojën për kura mjekësore dhe të zgjerojnë protshmëritë e një jete të shëndetshme.

Për më shumë informacione:
Hama Y, Kubota C, Moriya S, Onda R, Watanabe Y, Minakuchi S. Factors related to removable denture use in independent older people: a cross-sectional study. J Oral Rehabil 2020 Aug;47(8):998-1006.

Përktheu: Valbona Spahia