Fraktura vertikale e rrënjës. Nga një kërkim vjen një propozim i ri për ruajtjen e elementeve dentarë të përfshirë

Lara Figini

Një propozim interesant për zgjidhjen e frakturave vertikale të rrënjës ka qenë një implantim i dytë i elementeve dentarë të prekur nga fraktura vertikale e rrënjës e riparuar me një mbushje adezivi me bazë rezine që mund të parandalojë heqjen para kohe.

Fraktura e një elementi dentar mund të dallohet me shpeshtësi më të madhe te dhëmbët e dobësuar në krahasim me ato që nuk janë trajtuar nga ana endodontike dhe mund të ketë të bëjë ose vetëm me kurorën e dhëmbit ose me rrënjën ose me të dyja.

Shenjat dhe simptomat e një frakture vertikale të rrënjës janë:
- Dhembje kur goditet ose kur ushtrohet presion gjatë përtypjes
- Shfaqja e një fistule në anën apikale ose laterale të rrënjës së thyer
- Rezultat pozitiv i sondimit peri-kurorë dhe inter/peri-radikolar
- Radiotransparencë periapikale
Për fat të keq nga ana radiografike fraktura vertikale e rrënjës nuk rezulton e dukshme prandaj shumë shpesh është e vështirë për ta diagnostikuar. Diagnoza e saj reduktohet duke qenë në mënyrë ekskluzivisht klinike, në bazë të shenjave dhe simptomave të lartpërmendura. Terapia e saj për fat të keq në gjendjen aktuale është vetëm kirurgjikale nëpërmjet heqjes së elementit dentar të përfshirë. Në studimin e paraqitur tek International Endodontic Journal janë vlerësuar 21 dhëmbë me rrënjë teke të prekur nga fraktura vertikale e rrënjës. Pas heqjes me sa më pak dhembje, pjesët e thyera janë mbushur mes tyre, nëpërmjet teknikave adezive, me një mbushje me bazë rezine (4-metacrilossietil trimellitate anidride/metacrylate-tri-n-butil borano [4-META/MMA-TBB]). Dhëmbët janë implantuar sërish dhe janë splintuar me dhëmbët afër për dy javë. Autorët kanë vlerësuar për një periudhë nga 0 deri në 6 dhe 12 muaj indeksin e pllakës (PI), indeksin e gingivave (GI), thellësinë e sondimit (PD) dhe nivelin e sulmit klinik (CAL). Është kryer edhe një vlerësim radiografik duke përdorur PAI score me kohë nga 0 deri në 12 muaj. Përveç kësaj është ekzaminuar lëvizshmëria e elementeve dentarë në fjalë duke përdorur Periotest (PTV) me kohë 0 deri në 1, 3, 6 dhe 12 muaj.

Dhëmbët e implantuar sërish janë krahasuar në këto parametra me dhëmbët e anës tjetër (dhëmbët e kontrollit) dhe me dhëmbët afër. Rezultatet e marra në këtë studim janë si në vijim:
Dy dhëmbë janë hequr muajin e parë pas implantit. PI, GI, CAL dhe PD e dhëmbëve të implantuar sërish kanë rezultuar në mënyrë të konsiderueshme më të ulët për gjashtë muaj (p<0,0001 për të gjithë) dhe 12 muaj (p<0,0001 për të gjithë) pas implantimit në krahasim me kohën 0, por vlerat nuk kanë rezultuar shumë ndryshe nga rezultatet e dhëmbëve të kontrollit dhe të dhëmbëve afër. Lëvizshmëria (e përcaktuar nga PTV-ja, e dhëmbëve të implantuar sërish) u rrit në mënyrë të konsiderueshme (P<0,0001) pas ndërhyrjes së implantimit por zvogëlohet në krahasim me vlerat në kohë 0 brenda 12 muajsh dhe nuk rezulton e ndryshme në mënyrë të konsiderueshme në krahasim me dhëmbët e kontrollit. Edhe në nivel radiografik PAI score i dhëmbëve me frakturë vertikale të rrënjës të implantuar sërish është shfaqur në mënyrë të konsiderueshme më e ulët (P<0,05) për 12 muaj në krahasim me kohën bazë.
Nëse këto rezultate do të konfirmoheshin nga kërkime të fundit, do të dilte konkretisht mundësia për të evituar heqjen e menjëhershme të dhëmbëve të prekur nga fraktura vertikale e rrënjës. Riparimi nëpërmjet teknikave adezive, jashtë zgavrës orale, i frakturës dhe implantimi pasues i dhëmbëve mund të paraqesë një rrugë të re për t'u përshkruar si terapi për frakturën vertikale të rrënjës.

Nën kujdesin e: Lara Figini, koordinatore shkencore e Odontoiatria33

Përktheu: Valbona Spahia