Dhimbja pas trajtimit endodontik. Cilat janë metodikat që reduktojnë shfaqjen e saj?

Nga Lara Figini

Një nga komplikimet kryesore pas një trajtimi kanalar është dhimbja post-operatore që manifestohet, sipas të dhënave të literaturës me një frekuencë që varion nga 3% deri në 58% (Sathorn et al., 2008) dhe rezulton një komplikacion i padëshiruar qoftë për stomatologun qoftë për pacientin sepse influencon jetën e këtij të fundit në ditët pas trajtimit endodontik.

Dhimbja post-operatore është multifaktoriale dhe specifikisht në manovrën e instrumentimit kanalar konsiderohet një faktor i rëndësishëm i varur nga operacioni (Nagendrababu, Gutmann, 2017) që mund të sjellë nxjerrjen e mbetjeve dentinale dhe baktereve në indet periapikale (Siqueira et al., 2002) me dhimbjen pasuese. Formësimi kanalar mund të kryhet nëpërmjet instrumenteve manuale, rrotulluese ose me lëvizje reciproke.

Studimet që dokumentojnë që instrumente të ndryshme janë të gjendje të influencojnë shfaqjen e intensitetit të dhimbjes post-operatore pas një vizite të vetme për një trajtim kanalar në mënyrë të ndryshme (Arias, de la Macorra, Azabal, Hidalgo e Peters, 2015; Cicek, Kocak, Kocak, Saglam e Turker, 2017; Gambarini et al., 2013; Kashefinejad, Harandi, Eram e Bijani, 2016 ecc.).

Tipologjia e kërkimit dhe modaliteti i analizës
Në një rishikim sistematik të publikuar në Oral Disease në shtator 2018 analizohet dhimbja post-operatore, pas trajtimit endodontik, që lidhet me metodika të ndryshme instrumentimi kanalar.

Objektivi i parë i këtij rishikimi sistematik dhe meta-analize ka qenë ai i krahasimit të dhimbjes post-operatore pas një vizite të vetme që lidhet me instrumentimin kanalar manual krahasuar me atë rrotullues. Objektivi i dytë ka qenë ai i krahasimit të dhimbjes post-operatore pas një vizite që lidhet me instrumentimin rrotullues në krahasim me atë reciprok.

Autorët kanë kryer një kërkim të gjerë bibliografik në PubMed, Embase, Cochrane Library dhe Web of Science për të identifikuar studimet që kanë vlerësuar efektet e instrumenteve të ndryshme kanalare mbi dhimbjen post-endodontike. Janë kryer pra meta-analiza, analiza të nëngrupeve dhe analiza të ndjeshmërisë.

Rezultate
Në rishikimin përfundimtar janë përfshirë shtatëmbëdhjetë studime. Rezultatet kanë zbuluar që pacientët e trajtuar me instrumente rrotulluese kanë hasur një incidencë në mënyrë të konsiderueshme inferiore ndaj dhimbjes post-operatore (RR, 0,32; p= 0,005) dhe intensiteti i dhimbjes reduktohet në krahasim me individët e trajtuar me instrumente manuale.

Përveç kësaj pacientët e trajtuar me sisteme rrotulluese kanë eksperimentuar një incidencë në mënyrë të konsiderueshme inferiore dhimbjeje post-operatore në krahasim me ato të trajtuar me sisteme reciproke (RR, 0,73; p<.0001).

Konkluzione
Nga të dhënat e nxjerra nga ky rishikim mund të nxjerrim përfundimin se përdorimi i instrumenteve rrotulluese kontribuon në zhvillimin e një incidence më të vogël dhe një intensiteti më të ulët të dhimbjes post-operatore pas trajtimit kanalar që kryhet në një seancë të vetme në krahasim me përdorimin e file manualë ose reciprokë.

Implikimet klinike
Duhet të theksojmë disa kufizime për këtë rishikim:
• 17 studime të përfshira në rishikim nuk përputhen me karakteristikat si të dhënat demografike të pacientëve, mosha, seksi dhe tipi i dhëmbit;
• Disa nga studimet e përfshira nuk janë të randomizuar, kriter që mund të influencojë ndoshta drejtimin dhe madhësinë e efekteve të observuara;
• Studimet nuk janë kryer në double blind për shkak se është e thjeshtë të zbulohet instrumentimi i përdorur nga ana e profesionistit.

Janë të nevojshme studime të mëtejshme të randomizuara të kontrolluara mbi këtë argument ku të ndiqen udhëzimet CONSORT, që ofrojnë një qartësi më të madhe mbi projektimin e studimeve. Përveç kësaj shërbejnë më shumë studime me cilësi të lartë dhe risk të ulët për bias për të konfermuar rezultatet e meta-analizës në fjalë.

Për më tepër:
• Arias A, de la Macorra JC, Azabal M, Hidalgo JJ, Peters OA. Prospective case controlled clinical study of post-endodontic pain after rotary root canal preparation performed by a single operator. Journal of dentistry 2015;43:389-95.
• Cicek E, Kocak MM, Kocak S, Saglam BC, Turker SA. Postoperative pain intensity after using different instrumentation techniques: A randomized clinical study. Journal of Applied Oral Science 2017;25(1):20-6.
• Gambarini G, Testarelli L, De Luca M, Milana V, Plotino G, Grande NM. Sannino G. The influence of three different instrumentation techniques on the incidence of postoperative pain after endodontic treatment. Annali di Stomatologia 2013;4:152-5.
• Kashefinejad M, Harandi A, Eram S, Bijani A. (2016). Comparison of single visit post endodontic pain using Mtwo rotary and hand K-file instruments: A randomized clinical trial. Journal of dentistry 2016;13:107.
• Sun C, Sun J, Tan M, Hu B, Gao X, Song J. Pain after root canal treatment with different instruments: A systematic review and meta-analysis. Oral Dis 2018 Sep;24(6):908-19.

Përktheu: Valbona Spahia