Ekstraksioni i molarëve të tretë: antibiotikët në rrugë lokale apo endovenoze, cilët janë më efikas për të shmangur komplikimet infektive?

Ekstraksioni kirurgjikal i një molari të tretë është një nga procedurat më të shpeshta të kryera nga një kirurg oral apo maksilo-facial dhe polemikat shumëvjeçare janë nëse duhet të kryejmë një ekstraksion në bashkëpunim me përshkrimin e antibiotikëve apo jo?
Dy komplikimet më të zakonshme postoperatore që mund të verifikohen pas ekstraksionit të një molari të tretë janë osteiti alveolar (AO) dhe infeksioni i pjesës kirurgjikale (SSI). Në literaturë janë të shumta studimet që kanë analizuar frekuencën e fillimit të osteitit alveolar pas ekstraksionit të dhëmbit të pjekurisë, por sipas studimit shkalla luhatet nga 0,5 në 68,4% edhe pse pjesa më e madhe e studimeve ka raportuar një përqindje më të vogël se 15%.

Për sa i përket SSI, këto në fakt fillojnë nga një shkallë që shkon nga 1,2 në 27% por pjesa më e madhe e studimeve citon një incidencë më të vogël se 5%.
Kur këto komplikime verifikohen, për fat të keq përbëjnë probleme serioze për pacientin, duke ndërhyrë ndonjëherë edhe rëndë në cilësinë e jetës së tyre. Administrimi i antibiotikëve në rastet e ekstraksionit të molarëve të tretë mund të reduktojë fillimin e këtyre komplikimeve edhe pse nuk është dokumentuar mirë në literaturë nëse dhe kur shkalla postoperatore e fillimit të AO dhe SSI varion kur administrohen antibiotikë në rrugë orale apo endovenoze perioperatore në momentin e ndërhyrjes.

Në J Oral Maxillofac Surg të shtatorit 2017, shfaqet një studim amerikan retrospektiv grupi, zhvilluar për një periudhë prej 12 vjetësh që përfshinte të gjithë pacientët nga 14 në 30 vjeç në të cilët është plotësuar heqja e molarëve të tretë në ambientet e poliklinikës nga kirurgu oral.
Në 6 vitet e para të studimit janë përfshirë pacientë të cilëve i janë administruar antibiotikë në rrugë orale. Në 6 vitet e fundit në studim janë përfshirë pacientë të cilëve i janë administruar antibiotikë në rrugë endovenoze në vendin e ndërhyrjes. Variabla parashikuese primare e studimit ka qenë regjimi i antibiotikut të përdorur në momentin e ekstraksionit të molarit të tretë. Variabla e rezultatit kryesor ka qenë zhvillimi postoperator i AO ose SSI. Gjithashtu është analizuar dhe incidenca e moshës dhe e seksit mbi zhvillimin e AO dhe SSI.
Kampioni i studimit merrte në konsideratë 1.895 pacientë (1.020 prej tyre i janë adminsitruar antibiotikë në rrugë orale postoperatore) dhe 875 pacientë të cilëve i janë administruar antibiotikë në rrugë endovenoze postopratore. Midis pacientëve që kanë marrë antibiotikë post-operator në rrugë orale, 6,4% kanë zhvilluar AO, me mesatare 5,7 ditë pas procedurës dhe 2,6% ka zhvilluar SSI me mesatare 23,2 ditë pas procedurës. Midis pacientëve që kanë marrë antibiotikë në rrugë endovenoze në 5,5% është zhvilluar SO, me mesatare 6,2 ditë pas procedurës dhe 3,3% ka zhvilluar SSI me mesatare 18,2 ditë pas procedurës. Nuk është hasur asnjë lidhje statistikisht domethënëse midis regjimit me antibiotikët të përdorur dhe pranisë së AO apo SSI (P = 0,42 për AO, P = 0,32 për SSI).
Në grupin antibiotikë në rrugë orale mosha më e madhe (P < .001) dhe seksi femëror (P <.015) ka treguar se është në mënyrë domethënëse i lidhur me fillimin e SSI. Në grupin antibiotikë në rrugë orale endovenoze seksi femëror ka rezultuar në mënyrë domethënëse i lidhur me zhvillimin e AO (P = .011) dhe mosha më e vogël lidhej në mënyrë domethënëse me praninë e SSI (P = .011).
Nga ky studim që karakterizohet nga një numër i lartë pacientësh të konsideruar, del në pah se modaliteti i administrimit të antibiotikëve, në rrugë orale apo endovenoze, nuk duket se është i lidhur me përqindjen e fillimit të AO dhe SSI si komplikime. Por duhet që të konsiderojmë një limit të studimit në fjalë pra ai i të mos pasurit parasysh të vështirësive të hasura gjatë ekstraksionit dhe shkallës së impaktimit të molarit të tretë që duhet ekstraktuar. Studime të tjera në literaturë dokumentojë se SSI janë të lidhura më së shumti me molarët e tretë që janë më thellë të impaktuar (Susarla 2011, Chuang 2008) dhe që AO dhe SSi fillojnë më së shumti në ekstraksionet e molarëve të tretë kompleks (Olusanya 2011, Lacasa 2007).

Nën kujdesin e: Lara Figini, Koordinatore Shkencore e Odontoiatria33

Fjalë kyçe:
Third Molar Removal
Third Molar extraction
Antibiotics
Alveolar Osteitis
Surgical Site Infections
Estrazione del terzo molare
Antibiotici
Osteite alveolare
Infezione del sito chirurgico

Bibliografia:
Susarla SM, Sharaf B, Dodson TB: Do antibiotics reduce the frequency of surgical site infections after impacted mandibular third molar surgery? Oral Maxillofac Surg Clin North Am 23: 541, 2011. Chuang SK, Perrott DH, Susarla SM, et al: Risk factors for inflammatory complications following third molar surgery in adults. J Oral Maxillofac Surg 66:2213, 2008
Olusanya AA, Arotiba JT, Fasola OA, et al: Prophylaxis versus preemptive antibiotics in third molar surgery: A randomised control study. Niger Postgrad Med J 18:105, 2011 Lacasa JM, Jimenez JA, Ferras V, et al: Prophylaxis versus preemptive treatment for infective and inflammatory complications of surgical third molar removal: A randomized, double-blind, placebo- controlled, clinical trial with sustained release amoxicillin/ clavulanic acid (1000/62.5 mg). Int J Oral Maxillofac Surg 36: 321, 2007 J Oral Maxillofac Surg. 2017 Sep;75(9):1801-1808.
Does Administration of Oral Versus Intravenous Antibiotics for Third Molar Removal Have an Effect on the Incidence of Alveolar Osteitis or Postoperative Surgical Site Infections? Reiland MD, Ettinger KS, Lohse CM, Viozzi CF.

Përktheu: Erjola Taga