Zbardhimi i dhëmbëve vitalë dhe jo vitalë: të vërtetat dhe të fshehtat që profesionisti duhet të njohë (Pjesa II)

Zbardhimi i dhëmbëve me agjentë zbardhues
Me aplikimin e agjentëve zbardhues në smaltin e dhëmbëve shkaktohet thyerja e grupeve kromofore të pranishme në komponentët organikë dhe inorganikë të dhëmbit për shkak të një reaksioni kimik redoks. Radikalet e oksigjenit që çlirohen nga peroksidi që përmbajnë produktet zbardhuese dhe përhapen nëpërmjet indit të fortë të dhëmbit deri në bashkimin amelo-dentinal). Ky proces kimik specifik redoks zbërthen përbërjet e kinoneve dhe lidhjet aromatike duke shkatërruar lidhjet dopjo dhe prodhon materiale me përbërje të ngjashme me dentinën natyrale.
Agjentët kryesorë të zbardhimit në stomatologji janë peroksidi i hidrogjenit (H2O2) dhe peroksidi i karbamidës, që në prani të një katalizatori, ndahet në peroksid hidrogjeni dhe urea; por radikalet e oksigjenit janë ato që përcaktojnë procesin e zbardhimit. Reaksioni kimik, në prani të aktivizuesve dhe foto-aktivizuesve, mund të përshpejtohet nëpërmjet aplikimit të nxehtësisë dhe/ose dritës (qoftë natyrale qoftë dritë laseri) që janë në gjendje të përshpejtojnë dhe të rritin intensitetin e reaksionit kimik, duke kontribuar në shkëputjen e peroksidit dhe duke rritur formimin e oksigjenit dhe joneve të peroksidit.
Në ditët e sotme teknikat e përdorura parashikojnë përdorimin e peroksidit të hidrogjenit (3-38%) dhe peroksidit të karbamidës (10-40%), i auto apo foto-aktivizuar, ose një miks perborat natriumi dhe peroksid hidrogjeni. Këto produkte mund të përdoren me kohë aplikimi dhe përqendrime të ndryshme.

Fazat operative për zbardhimin e dhëmbëve me pulpë vitale apo jo vitale
Disa teknika të përshtatura dhe të përshkruara edhe nga autorë të ndryshëm për zbardhimin e dhëmbëve vitalë, ku çngjyrosja bëhet si pasojë e shkaqeve sistemike të përgjithshme (vetëm gjatë periudhës së formimit të dhëmbëve) ose për shkaqe lokale, kanë rezultuar pak ose aspak efikase.
Midis shkaqeve kryesore sistemike të përgjithshme, kujtojmë:
-fluorozës endemike, që krijohet si pasojë e gëlltitjes së një sasie të madhe të fluorit, pjesa më e madhe e marrë nga uji i pijshëm: ka një ngjyrë bojëkafe me njolla,
-marrja e tetraciklinave, për trajtimin e infeksioneve: tetraciklinat lidhen kimikisht me dentinën
-sëmundjet e lindura (porifiria), të trashëguara (dentina ngjyrë qumështi) ose të tjera. Midis shkaqeve që ngjyrosin dhëmbët përmendim, duhanin, ushqimet dhe buzëkuqin.

Teknika për dhëmbët vitalë
Teknika e zbardhimit të dhëmbëve vitalë kërkon një mbrojtje të kujdesshme të gingivave me digën ose me rezina specifike fotokonsoliduese dhe pas pastrimit të kujdesshëm të sipërfaqes së smaltit me një tretës ose ksilol, parashikohet përdorimi i një pomade pastruese me një furçë që përdoret shumë ngadalë dhe në rastet e fluorozës përdorimi shumë i kujdesshëm i gurit pumice të përzier me acid klorhidrik 15% që aplikohet në sipërfaqet e smaltit, përpara përdorimit të xhelit zbardhues ndërmjet 25% dhe 36% të H2O2.

Pra aplikohet një burim nxehtësie për 20 minuta maksimumi nga një distancë 50-60 cm. Veprimi përsëritet një herë në javë për tre javë rresht zakonisht, por në rastet e diskromive persistente mund të bëhet edhe dy herë në javë në harkun e tre javëve dhe në fund dhëmbët lucidohen me kujdes me kremra desensitiv. Për shumë vite me rradhë mjekët, për të marrë rezultate më të mira, kanë ruajtur maskerina individuale të harkatave dentare të pacientit duke pasur kujdes në krijimin e hapësirave 2 mm për të mbajtur xhelin zbardhues vetëm mbi kurorën e dhëmbëve pa dëmtuar gingivat. Duke aplikuar xhelin çdo natë për dy ose tre orë në periudhën ndërmjet seancave në fund do të arrihet një rezultat i shkëlqyer. Por nga disa kërkime të fundit që rezulton se mund të arrihet i njëjti rezultat duke aplikuar xhelin vetëm për 2 minuta çdo darkë duke evituar kështu humbjet e bezdisshme të kohës dhe ndonjë efekt anësor, këshillohet zgjedhja e këtyre produkteve.