Inlay, onlay dhe overlay: pse dështojnë dhe sa zgjasin. Përgjigjet vijnë nga literatura

Restaurimet indirekte parciale të klasifikuara si:
- inlay pa mbulimin e majave,
- onlay me mbulimin e të paktën 1 maje dhe
- overlays me mbulim të të gjitha majave
lejojnë ruajtjen e strukturës së dhëmbit të mbetur, duke ndihmuar edhe përforcimin e dhëmbit të dëmtuar nga kariesi ose nga fraktura.

Restaurimet indirekte janë rikonstruksione parciale që kërkojnë një përgatitje më të gjerë dhe më të komplikuar të dhëmbit dhe kanë kosto më të larta për pacientët në krahasim me rikonstruksionet klasike direkte. Për këto dy arsye restaurimet indirekte duhet të ofrojnë një kohëzgjatje dhe një performancë më të mirë në krahasim me restaurimet e thjeshta dhe mbushjet direkte që janë më pak të kushtueshme.
Studimet e kryera për të vlerësuar karakteristikat fizike dhe mekanike të këtyre llojeve të rikonstruksioneve janë të shumta por studimet që vlerësojnë kohëzgjatjen reale dhe shkaqeve të dështimit të tyre janë të pakta.
Një rishikim sistematik i publikuar në Journal of Dental Research në gusht 2016 ka kryer një metanalizë të përfunduar për të vlerësuar taksën e mbijetesës së rezinës dhe qeramikës inlay, onlay, overlay duke identifikuar llojet e komplikacioneve që lidhen me to.

Autorët kanë kërkuar, në bazë të strategjisë së kërkimit, studime klinike të randomizuara, studime prospektive dhe studime retrospektive të publikuar nga 1983 - 2014 që kanë të bëjnë me mbijetesën e restaurimeve në rezinë dhe qeramikë inlay, onlay, overlay nëpërmjet përdorimit të bankave të të dhënave si më poshtë:
a) MEDLINE/Pubmed (deri në 2 prill 2015),
b) Regjistri Cochrane Central në Controlled Trials (deri në 2 prill 2015),
c) EMBASE (deri në 1 gusht 2014).

Kriteret e përfshirjes ishin si në vijim:
1) studime klinike që kanë të bëjnë me inlay, onlay dhe overlay në kompozitë dhe qeramikë te dhëmbët posteriorë
2) studime klinike me follow-up klinik (studime prospektive, studime retrospektive ose RCT).
Kriteret e përjashtimit ishin si në vijim:
- Artikujt pa një përshkrim të procedurës ose në të cilët janë kryer përgatitje jo të zakonshme
- Raporti i rastit
- Studime in vitro, intervista, protokolle ose rishikime sistematike
- Studime të kryera në grupe pacientësh të veçantë (bruksistë, me hipoplazi ose probleme të tjera)
- Studime me të njëjtin kampionim (është konsideruar si studimi më i fundit dhe/ose më i plotë)
- Studime pa një analizë mbijetese ose me të dhëna të paplota për analizën
- Studime me një normë humbjeje të pacientëve më të madhe se 30%.
- Studime me një follow-up më të shkurtër se 5 vjet.
Nga 1389 artikuj, 14 janë përshtatur me kriteret e përfshirjes. Gjysmë-regresioni ka indikuar që tipi i materialit qeramik (porcelan feldspathic vs xham-qeramikë), dizajni i studimit (retrospektiv vs prospektiv), koha e follow-up (5 vs 10 vjet) dhe planifikimi i studimit (universitet vs klinikë private), nuk ndikojnë normën e mbijetesës. Normat e mbijetesës të vlerësuara për xham-qeramikën dhe porcelanin feldspathic janë rezultate midis 92% dhe 95% për 5 vjet (N= 5811 restaurime) dhe me 91% për 10 vjet (N= 2154 restaurime).

Dështimet lidhen me fraktura/thyerje në 4% të rasteve, me komplikacione endodontike në 3% të rasteve me karies sekondar në 1% të rasteve, me debonding në 1% të rasteve dhe me çngjyrosje të rëndë marxhinale në 0% të rasteve.
Nga kjo metanalizë del që norma e mbijetesës në inlay, onlay dhe overlay është shumë e lartë qoftë për 5 vjet qoftë për 10 vjet dhe është e pavarur nga materiali qeramik i përdorur, nga dizajni i studimit dhe planifikimi i tij. Frakturat mbeten shkaku më i shpeshtë i dështimit. Tipi i dhëmbit (premolar, molar, etj.) nuk duket se influencon normën e mbijetesës, por vitaliteti i dhëmbit rrit suksesin pas një periudhe.

Nën kujdesin e: Lara Figini, Koordinatore Shkencore e Odontoiatria33

Bibliografia:
J Dent Res.2016 Aug;95(9):985-94. Survival Rate of Resin and Ceramic Inlays,Onlays, and Overlays: A Systematic Review and Meta-analysis. Morimoto S,Rebello de Sampaio FB,Braga MM,Sesma N,Özcan M.

Përktheu: Valbona Spahia