Të identifikosh kush është në risk më të madh për karies. Cila është mënyra më e mirë?

Nuk është e qartë se nëse ke pasur më parë karies është një faktor parashikues për episode të reja karioze më të mira krahasuar me testet e pështymës për kërkimin e Streptococcus mutans. Ndonjëherë studimet janë të rëndësishme edhe kur nuk mundësojnë rezultate përfundimtare dhe rishikimi i publikuar në "Journal of Dentistry" përmbyllet me pohimin se nuk ka prova të mjaftueshme shkencore që të na çojnë të vlerësojmë saktësinë e metodave të ndryshme të përdorura për të identifikuar individët me risk më të lartë për karies të kurorës; vijon një apel ndaj komunitetit shkencor që të vënë në zbatim studime me cilësi të mirë rreth kësaj temë. Kërkuesit suedezë, autorë të analizës, kanë marrë në shqyrtim metodika të ndryshme: përveç dy të cituarave (një eksperiencë të mëparshme me karies dhe testet e mikroorganizmave patogjene në pështymë), buffer-i që mat fuqinë zbutëse të pështymës, higjiena orale, rutina e të ushqyerit dhe ndryshimet socio-demografike. Objektivi ishte llogaritja për çdo faktor e ndjeshmërisë, specifikës, vlerës parashikuese dhe raportit të ngjashmërisë.

Faktori "karies i mëparshëm" ka dëshmuar një ndjeshmëri të ndryshueshme midis 0,21 dhe 0,94 sipas studimeve dhe një specifikë midis 0,20 dhe 1; testi për kërkimin e Streptococcus mutans ka dëshmuar një ndjeshmëri më të ulët por një specifikë më të lartë. Në rastin e fëmijëve me dhëmbë primarë, raporti i ngjashmërisë (mundësia që testi të jetë pozitiv në persona të sëmurë krahasuar me mundësinë që të jetë pozitiv në persona të shëndetshëm) nga dy metodat ka qenë respektivisht me 3 dhe me 4. Megjithatë janë identifikuar të paktën tre studime që kanë analizuar këto dy faktorë (mbi të gjitha me cilësi metodologjike jo shumë të lartë) për të tjerët nuk janë as këta dhe provat janë praktikisht të papranishme.

Nuk bëhet fjalë për një të dhënë pa pasoja; siç bëjnë të ditur autorët, "për të rritur efikasitetin e veprimeve parandaluese është e nevojshme të identifikojmë subjektet në risk për të zhvilluar karies, të cilëve u drejtohen përpjekjet dhe burimet më të mëdha dhe për ata që nuk kanë ndonjë risk të veçantë, është e volitshme të reduktohen analiza dhe ndërhyrje".

Adelmo Calatroni
(*) Senneby A, Mejàre I, Sahlin NE, Svensäter G, Rohlin M. Diagnostic accuracy of different caries risk assessment methods. A systematic review. J Dent. 2015 Dec;43(12):1385-93.

Përktheu: Erjola Taga