Efekti antibakterial i liner-it. Për komunitetin shkencor nevojiten më shumë informacione

Disa liner shfaqen më të përshtatshëm se disa të tjerë për të përftuar një kavitet steril apo për të reduktuar numrin e baktereve; megjithatë me mangësinë e të dhënave në dispozicion, nuk është akoma i qartë impakti i baktereve që mbeten në rezultatet klinike. Është një konkluzion me më shumë pikëpyetje se sa qartësi ai që kanë arritur kërkuesit gjermanë dhe taivanezë, që kanë mbledhur dhe analizuar të gjithë studimet shkencore rreth temës, të publikuara deri më tani nëpër literatura (*).
Për të trajtuar dentinën pas gërryerjes së lezioneve të thella karioze, liner-at janë rekomanduar prej dekadash, duke pretenduar se mund të nxisin zhvillimin e dentinës reaktive për të reduktuar inflamacionin e pulpës pas operacionit dhe të izolojnë pulpën nga substancat kimike irrituese si hidroksietil metakrilat; por studimet klinike nuk mbështesin domosdoshmërisht këto argumentime dhe vetëm pak kanë vlerësuar, për shembull, riskun e hiperndjeshmërisë post operatore apo nevojën për trajtime endodontike të mëtejshme.
Një arsye e dytë për të cilën është sugjeruar mundësia e liner-it janë efektet rimineralizuese, sidomos kur para restaurimit është kryer një gërryerje graduale apo jo e plotë; disa studime kanë dëshmuar rimineralizimin e nxitur nga liner-at e kavitetit, por të tjerë kanë treguar se formimi i ri i mineraleve mund të jetë ndihmuar nga pulpa dhe kështu nuk kërkon aplikimin e liner-ave para restaurimit.
Së fundmi, pretendohet se liner-at mund të reduktojnë ngarkesën bakteriale, në veçanti është hamendësuar ky efekt duke i krahasuar me materialin më të përdorur, hidroksid kalciumi, falë pH të tij alkalin; këto efekte janë shfaqur edhe për materiale të tjera lining si çimentot qelq-ionometrike, për të cilat mbetet e paqartë se cili është materiali më i përshtatshëm për të përftuar këtë objektiv.
Fakt akoma më i rëndësishëm është mënyra e të kuptuarit të patologjisë karioze dhe e efektit patogjen të baktereve përgjegjës të kariesit, që ka ngritur dyshime lidhur me nevojën për një dezinfektim të përftuar nëpërmjet liner-it: një numër gjithnjë e në rritje i studimeve tregon se izolimi i baktereve të mbetura me restaurime ngjitëse, ka vetvetiu efekte antibakteriale domethënëse.
Për të gjitha këto arsye, është dukur i përshtatshëm një rishikim i literaturës, por cilat janë rezultatet? Nga të gjithë studimet e identifikuar, 14 janë përfshirë në meta-analizë, me një total prej 500 lezionesh të trajtuara. Sipas 11 prej tyre, liner-at me bazë të agregatit të trioksidit mineral kanë mundësuar probabilitet më të lartë për të përftuar një kavitet steril (73%), i ndjekur nga liner me antibiotikë apo dezinfektues (8%) dhe nga ata me oksid zinku- eugenoli (7%). Vetëm 6 studime kanë matur reduktimin bakterial dhe oksidi i zinku-eugenol ka rezultuar më i përshtatshmi për këtë qëllim. Në të dy rastet mungesa e liner-it ka sjellë një efekt antibakterial më të ulët.
Pra nuk ka një kundërshtim të liner-ave, por autorët që kanë kryer rishikimin e literaturës, nuk e ndjejnë as që ti promovojnë ata, pasi përdorimi i tyre nuk është kaluar nga prova të forta shkencore.

Adelmo Calatroni
(*) Schwendicke F, Tu YK, Hsu LY, Göstemeyer G. Antibacterial effects of cavity lining: a systematic review and network meta-analysis. J Dent. 2015 Nov;43(11):1298-307.

Përktheu: Erjola Taga