Vlerėsimi i shkallės sė prodhimit tė aerosolit tė kontaminuar pas mbushjes me doreza me shpejtėsi tė ndryshme

| 21 Shtator 2023 |

Vlerėsimi i shkallės sė prodhimit tė aerosolit tė kontaminuar pas mbushjes me doreza me shpejtėsi tė ndryshme


Mbushja e dhėmbėve ėshtė njė proces qė gjeneron njė sasi tė konsiderueshme tė grimcave tė mbetjeve qė formojnė aerosolin. Grimcat mund tė kontaminohen me mikroorganizma patogjenė tė pranishėm nė pėshtymėn ose gjakun e pacientėve tė infektuar dhe gjithashtu mund tė depozitohen edhe nė alveolat e mushkėrive tė njeriut pas thithjes, duke paraqitur rreziqe tė mundshme shėndetėsore pėr ekipin dentar dhe pacientėt e tjerė pasues.

Ekzistojnė mikroorganizma tė ndryshėm infektues dhe ndėr to mė tė rrezikshmit janė mykobakteri i tuberkulozit, infeksioni HIV, viruset e gripit, viruset e hepatitit, virusi SARS-CoV-2 i cili ėshtė edhe pėrgjegjėsi pėr pandeminė Covid-19. etj.

Nė pėrgjithėsi, nė stomatologji ekzistojnė dy lloje instrumentesh rrotulluese qė pėrdoren pėr tė operuar me frezat:
turbina me ajėr, zakonisht e referuar si njė pajisje dore me shpejtėsi tė lartė, e cila funksionon me shpejtėsi deri nė 600,000 rrotullime nė minutė (rpm);
shumėzuesi i rritjes sė shpejtėsisė sė ndryshueshme, i cili mund tė prodhojė shpejtėsi deri nė 200,000 rpm.

Duhet gjithashtu tė merret parasysh se funksionimi i njė dore me shpejtėsi tė lartė zakonisht duhet tė shoqėrohet me pėrdorimin e ujit ftohės pėr tė ruajtur temperaturėn e duhur tė dhėmbėve dhe megjithėse tė dhėnat e literaturės demonstrojnė se mbushja e dhėmbėve kontribuon nė ndotjen e ajrit nė sallėn e operacionit tė njė praktike dentare pavarėsisht nga prania ose mungesa e ujit ftohės, pa kėtė tė fundit grimcat e dhėmbėve tė thatė tė madhėsive tė ndryshme lėshohen drejtpėrdrejt nė ajėr.

Nė kushtet e pėrdorimit tė ujit ftohės, grimcat priren tė bllokohen nė pikat e ujit, duke ēuar nė njė rritje tė madhėsisė sė materialit. Pikat (mė tė mėdha se 100 µm) bien shpejt nė tokė brenda 2 metrave (m) nga burimi, ndėrsa aerosolėt mė tė vegjėl (mė pak se 100 µm) mund tė qėndrojnė pezull nė ajėr pėr njė periudhė tė gjatė kohore dhe distanca qė ata udhėtojnė mund tė tejkalojė 2 m.

Madhėsia e grimcave ėshtė njė nga konsideratat kryesore pėr vlerėsimin e patogjenitetit tė aerosolit: grimcat e aerosolit tregojnė patogjenitetin mė tė lartė nė diapazonin e diametrit prej 0,5 deri nė 20 μm; konkretisht, grimcat me diametėr ≤5 µm konsiderohen si aerosole tė thithshme, tė cilat mund tė depėrtojnė nė rrjetin e ndėrlikuar tė rrugėve tė vogla tė frymėmarrjes pulmonare dhe madje tė arrijnė edhe alveolat.

Krahasuar me grimcat 5 µm, grimcat me diametėr ≤2,5 µm absorbohen mė lehtė nė qarkullimin e gjakut dhe kanė njė tendencė mė tė madhe pėr t'u grumbulluar nė indet kardiopulmonare. Pėr mė tepėr, sa mė e vogėl tė jetė madhėsia e grimcave, aq mė e fortė ėshtė aftėsia e tyre pėr tė absorbuar patogjenėt.

Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės

Nė njė studim tė publikuar nė "Journal of Dentistry", autorėt kanė vlerėsuar nė mėnyrė sasiore ndotjen e grimcave tė prodhuara gjatė mbushjes sė dhėmbėve me njė pajisje dore qė rrit shpejtėsinė nė njė mjedis klinik tė botės reale.

Kurorat e dhėmbėve molarė u trajtuan paraprakisht nė cilindra me njė diametėr uniform tė prerjes kryq prej 10 mm dhe njė lartėsi prej 5 mm. Njė sistem i ri kontrolli numerik me ndihmėn e kompjuterit u pėrdor pėr tė vendosur shpejtėsinė e furnizimit nė 10 mm/min dhe thellėsinė e bluarjes nė 30 μm dhe pėr tė studiuar parametrikisht shpejtėsinė e frezės: nga 20,000 (20 K) nė 200,000 (200 K) rrotullime nė minutė (rpm).

Mbushja e dhėmbėve u krye pėr 5 minuta nė tre kopje me ēdo vendosje shpejtėsie nė njė sallė tė vėrtetė operacioni dentar me kondicioner tė fikur dhe dritare tė mbyllura. Tre numėrues tė grimcave nė kohė reale (ORPC; TR-8301, TongrenCo.) me gjashtė kanale tė madhėsisė sė grimcave (0.3, 0.5, 1.0, 2.5, 5.0 dhe 10.0 µm ) u vendosėn nė 3 pozicione (0.5 m, 1.0 m dhe 1.5 m) pėr tė vlerėsuar prodhimin e grimcave dhe distancėn e arritur.

Tė dhėnat e marra u analizuan statistikisht duke pėrdorur statistika pėrshkruese dhe teste joparametrike (testet Scheirer-Ray-Hare dhe Kruskal-Wallis/Dunn-Bonferroni, p <0.05).

Rezultatet

Pėrqendrimi i prodhuar i grimcave tė aerosolit nė grupet e dosjeve eksperimentale ishte mė i lartė se ai i grupit tė kontrollit pėr tė gjitha kushtet dhe ishte mė i madh me rritjen e shpejtėsisė sė frezės nė ēdo pozicion (nė distancėn 0,5 m, 1,0 m dhe 1,5 m, me njė maja maksimale prej 5,59 × 107 grimca/m3, nė 200 K dhe 1 m), me dallime midis kushteve tė ndryshme.

Efekti i shpejtėsisė sė dorės nė rritjen e grimcave nė krahasim me grupin e kontrollit ishte statistikisht i rėndėsishėm midis pozicioneve tė ndryshme (p < 0,001). Nė lidhje me pozicionet e ndryshme, ndryshimi nė shpėrndarjen e grimcave nga 0,3 μm nė 120 K (H = 4,314, p = 0,116), 0,5 μm nė 180 K (H = 1,855, p = 0,396) dhe 5 μm nė 40 K (H = 1,259, p = 0,533) nuk ēoi nė rezultate dukshėm tė ndryshme, ndėrsa rritjet nė madhėsitė e grimcave tė tjera nė ēdo vendosje tjetėr shpejtėsie treguan dallime domethėnėse (p < 0,05).

Nga 171 krahasime post hoc nė ēift tė pozicionit, 130 prej tyre treguan dallime tė rėndėsishme (p < 0,05), me 50 midis 0,5 m dhe 1,5 m (0,5 m - 1,5 m) dhe 40 tė dyja midis 1 ,5 m - 1 m ose midis 0,5 m - 1 m. Nė krahasimet post-hoc tė ēifteve tė shpejtėsive kishte 810 grupe krahasimi dhe ato me shpejtėsi mė tė vogla se 80 K ishin tė prirura tė tregonin dallime jo tė rėndėsishme (p > 0,05), por tė gjitha grupet me njė diferencė shpejtėsie mė tė madhe se 140 K treguan dallime domethėnėse (p < 0.05).

Konkluzionet

Nga tė dhėnat e kėtij studimi, tė cilat duhet tė konfirmohen edhe nė punime tė tjera tė ngjashme, mund tė konkludohet se niveli i ndotjes pėr ēdo kusht eksperimental reduktohet nė bazė brenda 30 minutave dhe shumica e grimcave me diametėr mė tė madh se 1 μm prodhohen nė shpejtėsia e ulėt (80K ose mė pak) tenton tė stabilizohet brenda 1 metėr.

Implikimet klinike

Ky studim sugjeron qė pėrdorimi i njė doreze me shpejtėsi tė ndryshueshme qė punon nėn 80 K pėr deri nė 30 minuta mund tė ēojė nė njė reduktim adekuat tė ndotjes sė grimcave tė aerosolit dhe pėr kėtė arsye ofron njė reduktim tė efekteve tė dėmshme shėndetėsore nė dhėmbėt e operatorėve.

Pėr mė shumė informacion:

Yu-Gang Li, Jia-Chun Li, Xiao-Yan Yu, Jie Hu, Zhe Li, Ji-Chao Cao. Quantitative assessment of aerosol contamination generated during tooth grinding with a speed-increasing handpiece. J Dent 2023;104631. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jdent.2023.104631.



Pėr tė votuar duhet tė vendosni kredencialet tuaja nė Medikey
Nuk ėshtė interesantPak interesantInteresantShumė interesantEkstremisht interesant
Interesant ( 11 votim / mesatar 3 )
LOGIN


© LIFE SHPK   |   NIPT L41629010D