Periodontiti, tre gjërat që nuk dini

Periodontiti është një sëmundje dentare me patogjenezë inflamatore dhe etiologji bakteriale. Nëse nuk trajtohet menjëherë, ai mund të konsumojë indet që sigurojnë mbështetjen e dhëmbëve. Periodontiti prek veçanërisht të rriturit mbi moshën 30 vjeç. Rreth 15% e popullsisë vuan nga një formë e rëndë e periodontitit dhe rreth 50% e saj preket në forma më të lehta dhe të ndryshme. Prandaj është e rëndësishme të mësojmë dhe të njohim simptomat dhe shkaqet.

Simptomat
Simptoma e parë është gjakderdhja gengivave, fillimisht nën stimulim (zakonisht gjatë larjes) dhe më pas spontanisht. Në gjendjen më të avancuar të sëmundjes, gjakderdhja do të jetë spontane, dhe shpesh e shoqëruar me lëvizjen e dhëmbëve. Simptoma të tjera mund të jenë fryma e keqe dhe shija e çuditshme në gojë. Padyshim, çdo skuqje ose ënjtje e gengivave është gjithashtu një shenjë jo pak e rëndësishme e një procesi inflamator. Ndërkohë që sëmundja përparon, pacienti mund të përjetojë gjakderdhje të rëndë dhe recesion gingival, me shfaqjen e hapësirave midis dhëmbëve dhe lëvizshmërisë pasuese të dhëmbëve. Në mënyrë të parashikueshme, situata do të çojë në dhimbje të përhapur në dhëmbë dhe shpesh shfaqje të absceseve periodontale.

Shkaqet
Procesi inflamator i periodontitit fillimisht prek mishrat e dhëmbëve. Gingiviti ndodh për shkak të pllakave dentare, të shkaktuara kryesisht nga mbetjet e ushqimit dhe kolonitë bakteriale të lidhura me to. Këto baktere ngjiten në sipërfaqen e dhëmbit dhe formojnë gurin e dhëmbëve, një lëvozhgë që është e vështirë të gërvishtet me procedurat e zakonshme të higjienës orale (furçë, shpëlarës gojes, fill dentar).

Neglizhimi i gingivitit çon në inflamacion të rëndë, mishrat tërhiqen dhe formojnë xhepa periodontale. Në mungesë të ndërhyrjeve, mikrobet shumohen derisa procesi inflamator shtrihet në periodoncium dhe kockat që formojnë bazën e dhëmbëve dhe toksinat sulmojnë qelizat e indeve periodontale, përfshirë qelizat e përdorura për riprodhimin e kockave që mbështet dhëmbi (osteoblastet). Fatkeqësisht, gjithçka mund të ndodhë pothuajse pa e kuptuar.

Në fazën më të përparuar të sëmundjes, dhëmbi bie. Sëmundja mund të ndodhë gjithashtu si rezultat i procedurave dentare të kryera keq ose si rezultat i patologjive të tjera të tilla si pirja e duhanit ose neoplazitë. Faktorët trashëgues janë gjithashtu midis shkaqeve të sëmundjes, veçanërisht në format e incidencës së hershme.

Periodontiti dhe diabeti
Kërkimet e fundit në shkallë më të gjerë kanë zbuluar se një diabetik ka një rrezik tre herë më të lartë të zhvillimit të inflamacionit të gengivave ose përkeqësimit të kompensimit të tij metabolik si pasojë e pranisë së periodontitit. Ndërveprimi me diabetin është i dyfishtë dhe i dyanshëm, pasi inflamacioni sistemik për shkak të periodontitit mund të nxisë rezistencën ndaj insulinës dhe të përkeqësojë kontrollin e glikemisë. Prova e kësaj është se ata që vuajnë nga diabeti i sheqerit të tipit 1 dhe 2, në prani të periodontitit veçanërisht të rëndë, kanë vështirësi më të mëdha të kompensimit metabolik, me pasojë rrezik më të madh të komplikimeve kardiovaskulare dhe renale. Periodontiti sot prek rreth 30-40% të atyre që vuajnë nga diabeti ose prediabeti (ka rreth dy milion italianë që jetojnë me të dy problemet) dhe trajtimi i tij i duhur mund të çojë në kontroll më të mirë të sëmundjes metabolike.