Njė trajtim i ri gjenetik pėr tė identifikuar individėt nė risk tė lartė pėr periodontit agresiv tė gjeneralizuar

Parodontologji | 7 Tetor 2020 |

Njė trajtim i ri gjenetik pėr tė identifikuar individėt nė risk tė lartė pėr periodontit agresiv tė gjeneralizuar

Nga Lara Figini


Periodontiti agresiv (AgP) ėshtė njė formė e periodontitit progresiv tė shpejtė dhe tė rėndė. Ai verifikohet nė mungesė tė sėmundjeve sistemike dhe karakterizohet nga familjariteti. AgP mund tė jetė nė formė tė lokalizuar ose nė formė tė gjeneralizuar.
Karakteristika dalluese e periodontitit agresiv tė gjeneralizuar (GAgP) ėshtė humbja e sulmit klinik (AL) tė paktėn tre dhėmbė, me pėrjashtim tė incizivėve dhe tė molarėve tė parė, sipas klasifikimit tė sėmundjeve dhe tė kushteve periodontale tė International World Workshop tė vitit 1999. GAgP ėshtė njė etiologji multifaktoriale dhe nė predispozitė gjenetike. Pikėt e riskut gjenetik (GRS) ėshtė njė vlerėsim i kontributit kumulativ tė faktorėve gjenetikė qė janė nė gjendje pėr tė zhvilluar ndjeshmėri pėr tė pėrcaktuar patologji.
Kjo metodė pėrdoret gjerėsisht pėr tė hetuar shumė sėmundje, duke pėrfshirė kancerin e gjirit, diabetin e tipit 2, skizofreninė dhe ērregullime tė tjera psikiatriake ndėrmjet tė cilave sėmundja e Alzheimer.
Duke marrė parasysh familjaritetin pėr GAgP, GRS mund tė kthehet nė e dobishme pėr tė identifikuar individėt me risk tė lartė.

Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė studim rast- kontroll kinez, tė publikuar nė Journal of Periodontology nė korrik 2020, autorėt kanė zgjedhur disa gjene dhe lokuse qė mund tė lidhen me GAgP pėr tė identifikuar gjenet e ndjeshmėrisė sė GAgP nė popullsinė kineze.
335 pacientė tė prekur nga periodontiti agresiv i gjeneralizuar GAgP dhe 114 kontrolle tė shėndetshme janė regjistruar nė studim. Kriteret e pėrfshirjes sė pacientėve me GAgP kanė qenė si nė vijim: pacientėt <36 vjeē me tė paktėn gjashtė dhėmbė me thellėsi tė xhepit PD ≥5 mm dhe humbja e sulmit klinik AL ≥3 mm, me humbje evidente radiografike tė kockės interproksimale dhe ngjarje tė familjaritetit pėr periodontitin agresiv tė gjeneralizuar tė verifikuar nėpėrmjet anamnezės familjare dhe ekzaminimin periodontal tė anėtarėve tė tjerė tė familjes.
Kampionet e gjakut komplet janė marrė nga secili person i ekzaminuar esėll dhe ADN-ja gjenomike ėshtė ekstraktuar nga ēdo kampion nėpėrmjet njė mini kiti sipas instruksioneve tė fabrikės.
Pikėsimi i riskut gjenetik tė GRS ėshtė llogaritur nė bazė tė arritjes sė niveleve tė konsiderueshme tė polimorfizmave me njė nukleotid SNPs tė gjenit kandidat (P <0,05).
Janė zbuluar SNP me variante tė ndjeshmėrisė pėr GAgP dhe janė pėrfshirė pra nė llogaritjen pėr GRS. Pėr tė llogaritur GRS janė pėrdorur dy trajtime: njė metodė e thjeshtė e numėrimit tė aleleve tė riskut (GRS e paponderuar [uGRS]) dhe njė metodė e ponderuar (GRS e ponderuar [wGRS]). Janė kryer modele tė regresionit logjistik pėr analizat e lidhjes ndėrmjet GRS dhe riskut tė GAgP.
 
Rezultate
Katėr lokuse kanė rezultuar nė mėnyrė tė konsiderueshme tė lidhur me GAgP dhe janė:
- matrica metalo-proteinazė 8 rs11225395;
- faktori i rritjes epidermike;
- PPARa rs4253623;
- apolipoproteina E rs429358.

Ēdo pikė shtesė e uGRS/wGRS ka rezultuar e lidhur me njė shtim tė riskut me 50%/31% pėr tė zhvilluar GAgP pas rregullimit me anė tė moshės, gjinisė dhe indeksit tė masės trupore (BMI).
Pjesėmarrėsit e ndarė pas analizės gjenetike nė grupin me nivel tė lartė tė uGRS/wGRS dhe nė grupin me nivel mesatar tė uGRS/wGRS kanė pasur njė shtim tė riskut tė GAgP nė lidhje me pjesėmarrėsit e shėnuar nė grupin me nivel tė ulėt tė uGRS/wGRS pas rregullimit sipas moshės, gjinisė dhe BMI-sė.

Konkluzione
Nga tė dhėnat e nxjerra nga ky studim, qė duhet tė konfirmohen me punime tė tjera analoge, mund tė dalim nė pėrfundimin se pikėsimi i riskut gjenetik GRS multi-lokus i bazuar nė katėr polimorfizma tė konsiderueshme me njė nukleotid mund tė jetė i dobishėm pėr tė vlerėsuar predispozicionin gjenetik ndaj periodontitit agresiv tė gjeneralizuar GAgP.
  
Implikime klinike
Pikėsimi i riskut gjenetik GRS nė kombinim me faktorėt e riskut konvencional mund tė pėrmirėsojė nė mėnyrė tė konsiderueshme fuqinė e identifikimit tė individėve me risk tė lartė tė GAgP.
 
Pėr mė shumė informacione:
Wenjing Li, Xian'e Wang, Yu Tian, Li Xu, Li Zhang, Dong Shi, Xianghui Feng, Ruifang Lu, Huanxin Meng. A novel multi-locus genetic risk score identifies patients with higher risk of generalized aggressive periodontitis. J Periodontol 2020 Jul;91(7):925-32.

Pėrktheu: Valbona Spahia



Pėr tė votuar duhet tė vendosni kredencialet tuaja nė Medikey
Nuk ėshtė interesantPak interesantInteresantShumė interesantEkstremisht interesant
Interesant ( 24 votim / mesatar 3 )
LOGIN


© LIFE SHPK   |   NIPT L41629010D