Terapia fotodinamike në trajtimin e periodontitit: të dhënat eksperimentale laboratorike

Nga Lara Figini

Fillimi dhe progresioni i periodontitit shkaktohet si pasojë e një komuniteti kompleks mikrobial dhe jo të një bakteri të vetëm patogjen, prandaj terapia për këtë patologji bazohet kryesisht te heqja e baktereve të periodontiumit.

Edhe pse pastrimi tradicional mekanik mund të reduktojë ngarkesën bakteriale, është e vështirë që me këtë trajtim të hysh te xhepat periodontalë, mbi të gjitha në disa regjione siç janë furkacionet duke rezultuar kështu jo efikas.

Për këtë arsye, janë rekomanduar trajtime të fundit për periodontitin, si administrimi i antibiotikëve dhe ato që përdoren zakonisht janë metronidazoli, penicilina, amoksicilina dhe tetraciklina. Megjithatë administrimi i antibiotikëve mund të gjenerojë efekte të ndryshme anësore dhe një rezistencë të mundshme. Ja përse kërkohen metodika të reja.

Terapia fotodinamike (PDT) është një teknikë jo invazive, e përdorur prej kohësh për trajtimin e një sërë sëmundjesh, ndërmjet të cilave kanceri, tumori dhe sëmundjet e lëkurës dhe vitet e fundit është propozuar edhe si trajtimi i ri i periodontitit. Kjo terapi përdor fuqinë e kombinuar të dritës dhe fotosensibilizuesit (PS) për të vrarë qelizat dhe bakteret.

Tipologjia e kërkimit dhe modaliteti i analizës
Në një studim laboratorik te minjtë, i publikuar në Journal of Periodontology në korrik 2019, autorët kanë krahasuar efektin terapeutik të terapisë fotodinamike (PDT) me blue hydropel toluidine në krahasim me administrimin e antibiotikut sistemik (SA) në trajtimin e periodontitit.

32 minj Wistar janë ndarë në katër grupe dhe janë trajtuar në mënyrë të ndryshme:
• Grupi 1 ose grupi i kontrollit negativ (NC), grupi i minjve të shëndetshëm normalë pa periodontit;
• Grupi 2 ose grupi i kontrollit pozitiv (PC), minj me periodontit;
• Grupi 3 ose SA, minj me periodontit të trajtuar me antibiotik sistemik.
• Grupi 4 ose PDT, minj me periodontit të trajtuar me PDT.

Pas trajtimit është matur ngarkesa bakteriale subgingivale duke llogaritur formuesit e kolonive për milimetër (CFU mL-1). Indet dentare dhe periodontale janë analizuar histologjikisht dhe imunohistologjikisht. Janë marrë kampione gingivale për të kuantifikuar nivelet e interleukinë-1 beta (IL-1β) dhe faktori alfa i nekrozës tumorale (TNF-α).

Rezultate
Ngarkesa bakteriale e zbuluar te sulkuset gingivale ka rezultuar të jetë në mënyrë të konsiderueshme më e ulët në grupin PDT në krahasim me grupin SA. Analiza histologjike nuk ka treguar xhepa periodontalë, asnjë rezorbim kockor, pak qeliza inflamatore, fibroblaste masive dhe fibra kolagjeni në grupin PDT. Ndërsa në grupin SA janë observuar shenja të ndryshme riparimi të indit periodontal, xhepa periodontalë sipërfaqësorë, një sasi e vogël e qelizave inflamatore, fibroblaste thelbësore dhe fibra kolagjeni.

Janë regjistruar nivele të ulëta të ciklogjenazë-2, matricë-metaloproteinazë-8 (MMP-8), imuno-RANK dhe osteoprotegerinës në grupin PDT në krahasim me grupin SA. Nivelet e IL-1β e TNF-α kanë rezultuar inferiorë në grupin PDT në krahasim me grupin NC, por superiorë në krahasim me grupin e SA.

Konkluzione
Nga të dhënat e nxjerra nga ky studim, që duhet të konfirmohen më tej me punime të tjera klinike dhe punime analoge in vitro mund të dalim në konkluzionin se PDT duhet konsideruar një trajtim eksperimental efikas për periodontitin duke ofruar edhe rezultate më të mira se ato që janë arritur pas trajtimit sistemik me metronidazol.

Implikime klinike
Terapia fotodinamike mund të ofrojë rezultate të mira në trajtimin e periodontitit, por janë të nevojshme studime të tjera klinike pas një periudhe kohore.

Për më tepër:
Zhang J, Liang H, Zheng Y, Wang D, Xia J, Peng W, Cheng K, Wang L, Liu Y, Peng W, Li Q. Photodynamic therapy versus systemic antibiotic for the treatment of periodontitis in a rat model. J Periodontol 2019 Jul;90(7):798-807.

Përktheu: Valbona Spahia