Estetika e buzëqeshjes: trajtimi perilabial nëpërmjet laserit Erbium YAG

Arsyetimi i përdorimit

Hyrje
Stomatologjia estetike bazohet në rregulla teknike që i referohen normave shkencore dhe përkufizimeve artistike që nëse konsiderohen në kompleksitetin e tyre mundësojnë përftimin e një buzëqeshje të këndshme. Planifikimi i trajtimit estetik nuk mund të ndahet nga një qasje globale për kurimin e pacientit. Arritja e suksesit kërkon një kuptim të marrëdhënieve ekzistuese midis të gjitha strukturave të mbështetjes, përfshirë muskujt, kockat, artikulacionet, indet muko-gingivale dhe lëkurën. Dy objektiva thelbësore duhet të ndiqen dhe të studiohen në krijimin e një buzëqeshje: dhëmbë me proporcione teke të kënaqshme dhe raporte korrekte të proporcioneve midis tyre dhe në harmoni me indet muko-gingivale; rregullimi i dhëmbëve dhe i harkadave dentare në raport korrekt me buzët dhe njësitë e tjera estetiko-anatomike të fytyrës.
Buzëqeshja është përcaktuar si një ndryshim në vetë shprehinë faciale duke zgjeruar buzët, shpesh për të treguar kënaqësi. Është rezultati i një rrjedhe komplekse neurologjike që përfshin korteksin cerebral (jo motor, premotor dhe motor), nervin e shtatë të kafkës (facial) dhe impulset e feedback-ut të degëve sensoriale që vijnë nga Nervi V i kafkës (trigeminal), vijnë në korteksin premotor dhe motor që nga ana e tij do të përcaktojë kontraktimin e muskujve facial (fig. 1).
Ndërsa fytyra plaket, strukturat dhëmb-skeletore të mbështetjes ndryshojnë dhe cilësia e lëkurës përkeqësohet. Të ngresh në mënyrë kirurgjikale lëkurën dhe indin subkutan, të riorganizosh shpërndarjen e depozitave të dhjamit facial dhe të paralizosh muskujt facial me toksinën botulinum, janë metoda efikase për t'u përballur me ndryshimet themelore strukturore që lidhen me plakjen por nuk kanë të bëjnë drejtpërdrejt me degjenerimin e cilësisë së lëkurës. Një metodë për të përmirësuar gjendjen e lëkurës është resurfacing, duke hequr shtresat e jashtme në nivelin e dermis papillare. Resurfacing mund të përdoret si ndihmë për kirurgjinë faciale ose ta zëvendësojë kur ajo e radhës është e papërshtatshme ose e padëshiruar nga pacienti. Heqja e shtresave të jashtme të lëkurës në nivelin e dermis papillare nxit epitelializimin dhe formimin e ri të kolagjenit që mund të krijojë një aspekt më të butë dhe rinor.
Laseri erbium me jone-alumini-granat (Er:YAG) është futur si instrument për resekcionet kockore në Shtetet e Bashkuara në 1996. Përthithja në lëkurë e energjisë laser Er:YAG nga ana e ujit është 10 herë më efikase se ajo e laserit me anhidrid karboni, duke lejuar një ekscision më të madh të indit sipërfaqësor me dëmtim më të vogël të indit peri-operator dhe të thellë.

DISKUTIM
Energjia e laserit që pulson provokon një avullim të kontrolluar të lëkurës sipas principeve të fototermolizës selektive. Indi i synuar përmban një kromofor me një pik përthithje që përthith në mënyrë selektive gjatësinë e valës specifike të impulsit laser, ndërsa indi që rrethon kromoforin përthith energjinë në masë shumë më të vogël. Në rastin e lazerit Er:YAG, ndërveprimi sjell një reagim fotomekanik. Përthithja e energjisë provokon një përjashtim të menjëhershëm të indit të tharë nga pozicioni i tij me një shpejtësi shumë të lartë, duke krijuar një tingull karakteristik "kërcitës". Kjo përkthehet në shpërndarjen e energjisë termike pa shkaktuar dëme të indeve rrethuese. Menjëherë pasi indi i synuar arrin temperaturën e tij të pikut, fillon që të ftohet. Laseri Er:YAG ka një gjatësi vale prej 2940 nm; veprimi i tij me impulse të shkurtra (250 mikrosekonda) penetron deri në një thellësi prej 10-15μ dhe kalime të ndryshme të dritës shkaktojnë një nekrozë termike të indeve fqinje me një thellësi prej 20-50 μm.
Kontraktimi i kolagjenit është prej 1-2% gjatë trajtimit me laserin erbium dhe mund të arrijë në 14% në një periudhë afatgjatë. Asnjë formë e karbonizimit nuk verifikohet në indet e trajtuara. Enët e lëkurës të trajtuara me laser zgjerohen dhe shkaktojnë transudimin e lëngjeve që përcaktojnë një rritje të përmbajtjes së ujit (kromofor) në zonën e interesuar, duke lejuar një ablacion koherent me çdo pasazh të mëtejshëm.
Ngjarjet klinike të trajtimit laser varen nga kapaciteti i lëkurës për t'u rigjeneruar. Pas lasing, qelizat epidermike të avulluara, atipike dhe të çorganizuara zëvendësohen me keratinocite normale të mirë organizuara. Kolagjeni dhe elastina e parregullt dhe e çorganizuar e dermis papillare superiore zëvendësohen me kolagjen dhe elastinë normale, të ringjeshura dhe riorganizuara në konfigurime paralele. Efekti ablativ i laserit erbium do të prodhojë kështu një aspekt më rinor dhe një strukturë më të mirë të lëkurës periorale. Pacientët me fototipe kutane më të favorshme (I dhe II) dëshmojnë në përgjithësi një përmirësim prej 50% të rrudhave dhe të lezioneve kutane (fig. 2, 3). Rimodelimi i kolagjenit dhe përmirësimi i mëtejshëm klinik shpesh vazhdojnë deri në 12 muaj pas resurfacing me Er:YAG.

Kundërindikime
Kundërindikimet absolute për resurfacing të lëkurës me laser Er:YAG përfshijnë infeksionet bakteriale ose virale aktive, kushte inflamatore në zonën që duhet trajtuar, pritshmëri jo reale të pacientit dhe hezitimi i tij apo paaftësia për t'u kujdesur për zonën e trajtuar. Edhe përdorimi i izotretinoinës, në 12-24 muajt e fundit duke përcaktuar reduktimin e aktivitetit të keratinociteve dhjamore është një kundërindikim për riepitelizimin korrekt. Kundërindikimet relative përfshijnë gjithashtu: ekspozimin ndaj dritës ultravjollcë, të tepërt ose të zakonshëm, sëmundjen kolagjen-vaskulare, çrregullimet imunitare, radioterapinë e mëparshme ose djegie me humbje të anekseve të lëkurës, fibrozën e gjerë nga procedura të mëparshme kozmetike dhe një tendencë për të formuar shenja hipertropike ose keloide. Së fundmi janë kundërindikime që lidhen dhe me sëmundje keratinizuese si psoriasis, lichen planus apo pyoderma gangrenore.

KONKLUZIONE
Numri i shumtë i trajtimeve për kurimin e lëkurës së fytyrës, të buzëve dhe promocioni i tyre entuziast në mediat popullore është shprehia aktuale e një dëshire antike për të arritur bukurinë dhe për të rifituar një aspekt rinor.
Përtëritja e fytyrës, rinimi i saj është praktikuar për mijëra vjet siç mund të shihet në dokumentet e mijëvjeçarëve të fundit që kanë përshkruar aplikimin lokal të substancave si qumështi i thartuar, ekstrakte vegjetale dhe paketave me baltë.
Buzëqeshja është përshkruar si një pikturë korniza e së cilës është përfaqësuar nga buzët.
Në brendësi të kësaj pikture janë dhëmbët dhe indet gingivale mbështetëse (fig. 4).
Prandaj stomatologjia moderne estetike nuk mundet të mos e marrë në konsideratë nga një vlerësim i kujdesshëm dhe me shumë mundësi nga një korrigjim i zonës periorale dhe i indeve kutane të lidhura.

Përktheu: Erjola Taga