Efikasiteti i statinave në trajtimin e periodontitit kronik

Të dhënat e një rishikimi sistematik të fundit

Nga Lara Figini

Pastrimi i gurëzave dhe lëmimi i rrënjës (SRP-scaling and root planing) mbeten trajtimet "elitë" në rastet e periodontitit kronik. Megjithatë, këto trajtime ndonjëherë mund të mos jenë të mjaftueshëm, për shembull në rastet e xhepave më të thellë, të disa llojeve të dhëmbëve dhe të pozicioneve të veçanta te këto të fundit. Ja përse janë futur procedura koadjuvante për të përmirësuar efikasitetin e trajtimit periodontal jo kirurgjikal që parandalojnë përdorimin e antibiotikëve, antiseptikëve dhe të terapisë fotodinamike.
Së fundi është propozuar edhe përdorimi i statinave, inhibitorëve të 3-hidroksi-3-metilglutarilekoenzima A reduktazë (HMG-CoA reduktazë, një enzimë e rëndësishme e lidhur me sintezën e kolesterolit); bëhet fjalë për barna që parandalojnë sintezën e mevalonate duke reduktuar lipidimin me inhibimin pasues të aktivitetit osteoklastik, kur proteinat nuk mund të ankorohen në membranën e osteoklasteve nga mungesa e një zinxhiri lipidik.
Një grup studimesh për njerëzit ka treguar që aplikimi lokal i staninës mund të sjellë përfitime shtesë vetëm në lidhje me trajtimin periodontal tradicional jo kirurgjikal të pastrimit të gurëzave dhe lëmimit të rrënjës.

Tipologjia e kërkimit dhe mënyra e analizës
Në një rishikim të publikuar në Clinical Oral Investigation në shtator 2018 vlerësohen efektet e trajtimit të periodontitit kronik (CP) me aplikimin e statinave lokale përveç trajtimit klasik (SRP), krahasuar me vetëm SRP ose SRP + placebo. Autorët kanë kryer kërkimin bibliografik elektronik dhe manual përmes tre data bazave për të zgjedhur studimet përkatëse të kontrolluara të randomizuara (RCT).

Këto të fundit duhet të përmbushnin kriteret e mëposhtme të përshtatshmërisë:
• studime të kontrolluara të randomizuara (RCT) dhe split-mouth te njerëzit (≥18 vjeç);
• studime që kanë vlerësuar përdorimin lokal të statinave si koadjuvantë të trajtimit jo kirurgjikal të SRP (SRP+statina) dhe studimet që krahasonin SRP+statina me trajtimet e SRP vetëm;
• pacientët e kontrollit që kanë marrë trajtimin me SRP jokirurgjikal vetëm ose bashkë me placebo (SRP+placebo);
• studimet që referojnë në mënyrë sasiore parametrat periodontale, si niveli i sulmit klinik (CAL), thellësia e xhepit periodontal (PPD), treguesi i gjakrrjedhjes së sulkusit të modifikuar (mSBI) dhe thellësia e defektit intrakockor (IBD), me të paktën 6 muaj follow-up;
• studimet që përfshinin pacientë me sëmundje sistemike ose faktorë risku (për shembull, diabeti dhe duhanpirja);
• studime që krahasonin trajtimet SRP + statina me trajtimet që janë vetëm me SRP.

Rezultate
Nga 526 artikuj të identifikuar, 15 kanë përmbushur kriteret e përfshirjes dhe janë futur në rishikimin sistematik përfundimtar dhe në meta-analizë.
Meta-analiza ka zbuluar një fitim të CAL statistikisht të rëndësishëm (diferenca mesatare [MD] = 1,84 mm, 95% e intervalit të besimit [IC] = 1,45-2,23; p = 0,000), një reduktim të PPD (MD = 1,69 mm, IC 95% = 1,37-2,04; p = 0,000), një reduktim të mSBI (MD = 0,70, IC 95% = 0,57-0,84; p = 0,000) dhe të IBD (MD = 1,48, IC 95% = 1,30-1,67; p = 0,000) që i atribuohet një trajtimi SRP + statina për 6 muaj.

Konkluzione
Me të gjitha kufizimet e këtij rishikimi, evidenca që del në pah është që përdorimi i statinave të aplikuara lokalisht si koadjuvant në SRP në trajtimin e CP përveçse është një manovër e lehtë, me kosto të ulët dhe që garanton efekte anësore të vogla mbi rezistencën bakteriale rezulton edhe efikas në trajtimin e periodontitit kronik. Këto rezultate duhet të interpretohen si paralajmërim që ka nevojë për studime të mëtejshme konfirmimi.

Impilikime klinike
Në bazë të të dhënave që dalin në pah nga ky rishikim, në rastet e periodontitit kronik të rëndë refraktar në trajtimin klasik të SRP stomatologu mund të marrë në konsideratë aplikimin lokal të statinës në pjesët e goditura më së shumti nga CP në mbështetje të SRP tradicional.
Vendimi duhet të merret duke konsideruar vlerat klinike të periodontitit dhe preferencat e pacientit.

Për më tepër:
Jonathan Meza-Mauricio, David Soto-Peñaloza, David Peñarrocha-Oltra, Jose Maria Montiel-Company, Daiane Cristina Peruzzo. Locally applied statins as adjuvants to non-surgical periodontal treatment for chronic periodontitis: A systematic review and meta-analysis. Clinical Oral Investigations 2018;22(7):2413-30.

Përktheu: Valbona Spahia